TP Hồ Chí Minh cần tiếp tục tạo điều kiện cho tuổi trẻ sáng tạo khởi nghiệp

Phát huy sự đóng góp của tuổi trẻ

Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Hồ Chí Minh lần thứ X (nhiệm kỳ 2015 - 2020) đã thông qua 14 chỉ tiêu, 12 nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu, 7 chương trình đột phá liên quan đến các lĩnh vực cơ bản và trọng yếu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ, phát triển Thành phố trong những năm tới. Trong đó, tư tưởng chủ đạo là huy động mọi nguồn lực, bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người, đưa “Thành phố không ngừng phát triển nhanh, bền vững”, để Thành phố có chất lượng sống tốt hơn, đời sống nhân dân được chăm lo tốt hơn.

Có thể nói vấn đề con người (nguồn nhân lực), đặc biệt là thế hệ trẻ, đã được Thành phố hết sức quan tâm. Thực tiễn lịch sử trên thế giới chứng minh rằng quốc gia nào, địa phương nào phát huy được sự đóng góp tích cực của quần chúng nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, thì nền kinh tế - xã hội tại quốc gia đó, địa phương đó, sẽ không ngừng phát triển mạnh mẽ.

Ngày 16/10, tại Đại học Quốc gia Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dự lễ phát động chương trình “Thanh niên khởi nghiệp” và Ngày hội Thanh niên khởi nghiệp. Chương trình nhằm tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ thanh niên trong quá trình khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; Cổ vũ, khuyến khích và xây dựng tinh thần khởi nghiệp cho thanh niên, sinh viên; Từng bước đáp ứng nhu cầu hỗ trợ khởi nghiệp của thanh niên; Huy động các nguồn lực về tài chính, nhân lực, cơ sở vật chất phù hợp với quy định của pháp luật, kết hợp nguồn lực từ các chương trình, dự án để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Thủ tướng nhấn mạnh, khởi nghiệp giúp phát huy tiềm năng con người, phát triển nhanh nguồn nhân lực và hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ, góp phần nâng cao chất lượng, số lượng khởi nghiệp và ngược lại, đó cũng là lý do đầu tư nâng cấp hạ tầng. Thủ tướng cho rằng khởi nghiệp không chỉ là thiết lập các mô hình, ý tưởng sản xuất kinh doanh, đó có thể là khởi sự hành động trong các lĩnh vực khác nhau hướng tới phục vụ cộng đồng, xã hội, giải quyết bài toán về con người và sự phát triển bền vững.

Có thể nói tinh thần khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, đặc biệt của thế hệ trẻ, là yếu tố làm nên thành công của các doanh nghiệp ngày nay. Điều này một lần nữa được ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, khẳng định trong nội dung trả lời phỏng vấn Tạp chí Khám phá nhân dịp kỷ niệm 40 năm Ngày thành lập Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố (1976 – 2016). Ông Phong cho rằng: “Khởi nghiệp là một trong những lĩnh vực đột phá quan trọng nhằm thúc đẩy tiềm năng doanh nhân trẻ đầy sáng tạo lập nghiệp và làm giàu cho chính mình và đóng góp cho sự thịnh vượng của Thành phố. Bên cạnh đó, khởi nghiệp là “mồi lửa” để châm ngòi sức sáng tạo. Việc thôi thúc “ngọn lửa” khởi nghiệp bùng cháy đang là quyết tâm chung của toàn xã hội, trong đó có vai trò hết sức quan trọng của Thành phố”.

Xây dựng TP Hồ Chí Minh thành một đô thị khởi nghiệp

TP Hồ Chí Minh là một trong những đô thị trong cả nước có tinh thần khởi nghiệp rất cao, độ tuổi khởi nghiệp cũng đã trẻ hóa, hiện có rất nhiều bạn trẻ bắt đầu tìm tòi khởi nghiệp từ sớm và không ít bạn trong số đó đã đạt được những thành công bước đầu. Rất nhiều các câu lạc bộ khởi nghiệp được mở ra tại các trường đại học, các trung tâm văn hóa… Trong những năm qua, để chuẩn bị cho khởi nghiệp sáng tạo theo đề án của Chính phủ, Thành phố đã đẩy mạnh các chính sách khởi nghiệp đã đề ra. Hiện nay, Thành phố đã chỉ đạo thành lập Trung tâm Hỗ trợ và Phát triển doanh nghiệp Thành phố để hỗ trợ toàn diện cho doanh nghiệp trước, trong và sau thành lập doanh nghiệp, kể cả hàng hóa tiêu thụ trên thị trường trong và ngoài nước; chuẩn bị ra mắt Cổng thông tin điện tử về Đổi mới Sáng tạo và Khởi nghiệp; bố trí gói đầu tư 2.000 tỷ đồng từ ngân sách Thành phố cho chương trình kích cầu đầu tư để hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp đổi mới thiết bị, ứng dụng khoa học công nghệ; bố trí gói đầu tư 1.000 tỷ đồng từ ngân sách Thành phố để hỗ trợ khởi nghiệp và hỗ trợ các hộ kinh doanh cá thể chuyển sang doanh nghiệp; nâng cao hiệu quả Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ. Thành phố cũng phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai mô hình Vietnam Silicon Valley, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn Thành phố.

Để phát huy tinh thần khởi nghiệp trong giới trẻ, phát huy tài năng, sức sáng tạo của tuổi trẻ, TP Hồ Chí Minh còn nhiều việc phải làm.

Trước hết, khởi nghiệp không phải là làm theo kiểu phong trào và khởi nghiệp không phải để đạt chỉ tiêu số lượng đề ra. Cá nhân tôi rất lo lắng khi khởi nghiệp trở thành phong trào của cả nước và Thành phố. Điều đó nếu không khéo, sẽ làm các bạn trẻ ảo tưởng về khả năng cũng như nguy cơ thất bại và vỡ nợ sẽ rất cao. Đối với tôi, khởi nghiệp là phải đồng hành cùng với các bạn trẻ, phải làm sao để họ dùng mọi tâm trí cho sáng tạo và chuyên môn, và phải làm sao để có thể cùng họ tháo gỡ những khó khăn trên con đường khởi nghiệp.

Để khuyến khích mọi người mạnh dạn khởi nghiệp thì chính sách phải thực sự vì doanh nghiệp, rõ ràng, minh bạch, ổn định; được tuân thủ, thực thi nghiêm túc; môi trường kinh doanh thông thoáng nhưng an toàn, đảm bảo sự giám sát, tính cảnh báo đạt hiệu quả đối với các nguy cơ gây “tai nạn” cao ngay từ đầu; các hội, hiệp hội thực sự mạnh, giúp nhau trong kinh doanh được nhiều hơn…

Thứ hai, muốn xây dựng thành một đô thị khởi nghiệp, cần đặt đúng vai trò của những bạn trẻ để đạt được khát vọng hướng tới một Việt Nam thịnh vượng- sáng tạo, một TP Hồ Chí Minh có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, đến năm 2020  trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ của khu vực. Để thực hiện thành công điều này, cần phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành của Thành phố, các ngân hàng, doanh nghiệp quan tâm tổ chức thực hiện các chương trình thật hiệu quả nhằm thúc đẩy mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp trong giới trẻ. Kiên trì tham mưu và nhận chủ trì các chương trình hỗ trợ, cung cấp kiến thức, đào tạo doanh nhân trẻ khởi nghiệp. Chủ động tham mưu cho lãnh đạo Thành phố ban hành các cơ chế, chính sách tạo điều kiện thuận lợi cao nhất cho thanh niên khởi nghiệp. Tổ chức tuyên dương, nhân rộng điển hình thanh niên khởi nghiệp, doanh nhân trẻ tiêu biểu.

Thứ ba, cần khai thác có hiệu quả các nguồn lực xã hội cho các chương trình hoạt động theo chủ đề và cùng thực hiện các hoạt động đào tạo, huấn luyện, đổi mới công nghệ, quản trị, marketing, bảo hộ nhãn hiệu, văn bằng sáng chế, xúc tiến thương mại… cho các dự án khởi nghiệp của thanh niên.

Thứ tư, cần phát huy trí tuệ Việt. Việt Nam nên đẩy mạnh giáo dục, cần tập trung xây dựng và nâng cấp các trường đại học, về qui mô có thể không lớn do quỹ đất có hạn, nhưng phải tiên tiến về các mặt: điều kiện vật chất – kỹ thuật, nội dung đào tạo – nghiên cứu và tổ chức – quản trị.

Thứ năm, kết nối và chia sẻ giữa trí thức, chuyên gia kiều bào với đội ngũ doanh nhân trong nước và cộng đồng khởi nghiệp thông qua cầu nối là Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài và các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp hiện nay trên địa bàn Thành phố.  

Thứ sáu, tiếp tục phát huy vai trò của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam, Hội Du học sinh tại các nước trong việc tổ chức các chương trình nhằm thôi thúc, khơi dậy những hoài bão và lý tưởng đẹp trong thanh niên, sinh viên; tạo điều kiện tối đa để tất cả cùng cống hiến dù đang ở trong nước hay bất cứ nơi nào trên thế giới về một khát vọng cho "Giấc mơ Việt Nam" phát triển và thịnh vượng.

Tôi rất tâm đắc với lời nhắn nhủ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dành cho thanh niên tại Lễ phát động chương trình Thanh niên khởi nghiệp do Trung ương Đoàn tổ chức vào ngày 16/10/2016: “Giới trẻ cần phải khởi nghiệp, bước chân vào khởi nghiệp là dám sống với ước mơ của mình. Hạnh phúc không phải là kiếm được nhiều tiền, mà được sống với đam mê, dám vượt qua thách thức, khó khăn”. Thủ tướng cũng mong các bạn trẻ “hãy làm việc gì mà các bạn cảm thấy đam mê, hứng thú và có niềm tin. Đừng suy nghĩ mình làm gì, mà phải làm những gì mình say mê thì sẽ gặt hái thành công”. Đó cũng là thông điệp mang tính hiệu triệu thôi thúc chính mỗi người chúng ta - “con Lạc, cháu Hồng” cùng nhau xây dựng quốc gia khởi nghiệp, vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Thạc sĩ Nguyễn Tuấn Anh
Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ
phát triển kinh tế và Cung ứng lao động Quận 5
Nguyên Chủ tịch Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại California, Hoa Kỳ