Những cái Tết xa nhà

Vậy là chẳng mấy chốc nữa là đến Giáng sinh, Tết Tây và rồi Tết ta, những dịp để đoàn viên, để những người xa xứ trở về quê hương, quây quần bên gia đình, bè bạn. Những người dân ở đất nước Mỹ Latinh này đang náo nức chuẩn bị cho một mùa Giáng sinh và năm mới vui vẻ, đầm ấm. Với họ, đây là những dịp lễ quan trọng nhất trong năm, họ có thể dành toàn bộ thời gian để nghỉ ngơi, chăm sóc gia đình sau một năm làm việc vất vả.

Từ những ngày đầu tiên của tháng mười hai, người dân Mexico bắt đầu hạ các trang trí cho Ngày người chết (Dia de los muertos) và thay vào đó là những cây thông xanh với hình ảnh ông già Tuyết, những bức tượng nói về sự ra đời của chúa Giê-su (Nacimiento), những chiếc tất màu đỏ và hoa Noche buena (hoa trạng nguyên) - loại hoa không thể thiếu vào mỗi dịp Giáng Sinh. Cũng như ở Việt Nam, công việc chăm sóc nhà cửa, dựng các cây thông Noel luôn là công việc yêu thích của mọi người từ nhiều ngày trước Giáng sinh.

Nếu như ở Việt Nam, từ 23 tháng Chạp, chúng ta có lễ tiễn ông Táo về trời thì ở đây, từ ngày 16/12, người Mexico tổ chức những buổi Posada (buổi tiệc để tưởng nhớ tới cuộc hành trình của Đức Maria và thánh Giuse từ Nazareth tới Bethlehem, nơi mà những vị thánh này dừng chân, chờ đợi sự ra đời của Chúa Giêsu).  Sau đó, vào đêm Giáng sinh, mọi người trong gia đình tụ tập lại bên bàn tiệc, cùng thưởng thức những món ăn truyền thống như gà tây, cá bacalao, bánh tamal (bánh ngô). Phong tục đón Giáng sinh ở các vùng miền của Mexico cũng không giống nhau, nhưng tựu chung lại, với người dân ở xứ sở này, lễ Giáng Sinh là ngày lễ quan trọng nhất, là thời điểm để tất cả người con xa quê trở về mái ấm của họ, hưởng trọn những giây phút đẹp đẽ, thiêng liêng nhất trong vòng tay yêu thương của gia đình.

Nhưng với tôi, một sinh viên đang sống và học tập tại thủ đô Mexico, những ngày này lâu nay đã không còn là dịp tôi yêu thích và háo hức mong chờ nữa. Một kỳ nghỉ lễ kéo dài, tạm gác lại công việc học tập, tôi thường đi dạo phố phường, ngắm những con đường được khoác chiếc áo mới, trang hoàng rực rỡ tươi vui vào dịp lễ hội ở thành phố rộng lớn này. Tôi đến những trung tâm mua sắm rộn ràng tấp nập, ngắm nhìn những khuôn mặt đang háo hức chọn quà tặng năm mới và thường tự hỏi ai trong số họ giống như tôi, đang sống xa gia đình và mong chờ những cuộc đoàn tụ. Và tôi sợ  cảm giác lủi thủi một mình trở về nhà, đối mặt với bốn bức tường trong căn phòng trọ nơi cách xa quê nhà nửa vòng trái đất, nó làm tôi nhớ da diết cái không khí nhộn nhịp của phố phường Hà Nội mỗi dịp Tết đến Xuân về, âm thanh rộn rã trên những con đường rợp cờ hoa màu sắc và xe cộ giăng như mắc cửi trong khu phố cổ trung tâm Hà Nội.

Năm nay là năm thứ ba tôi xa quê hương, năm thứ ba tôi không được đón Tết ở Việt Nam, không được tụ tập cùng mọi người trong gia đình để gói bánh chưng hay cùng mẹ bầy biện mâm cỗ ngày Tết. Đối với tôi, ba năm qua là ba cái Tết không trọn vẹn. Không trọn vẹn không phải bởi thiếu cành đào, cây quất hay cái bánh chưng, mà đối với tôi, chỉ đơn giản là thiếu đi cái không khí tất bật dọn dẹp nhà cửa những ngày sát Tết, mưa phùn mùa Xuân, mùi hương thơm trong lễ cúng Giao Thừa đêm Ba Mươi hay cái háo hức của ngày Mồng Một sửa soạn quần áo đi thăm họ hàng, người thân. Tết trong tôi đơn giản lắm. Tôi thấy hạnh phúc khi được nhìn mọi người trong gia đình cùng xúm vào trang trí nhà cửa, nhìn thấy nụ cười của ông bà khi con cháu đến thăm, thấy khuôn mặt hài lòng của bố mẹ đã lo được cái Tết tươm tất và lũ cháu bé, xúng xính bộ quần áo mới mỗi dịp Xuân về…

Vậy là đã ba năm rồi tôi chưa được hưởng cái niềm hạnh phúc tưởng chừng như rất đơn giản đó. Nhưng nỗi niềm nhớ quê hương của những người xa quê như tôi cũng phần nào được bù đắp bởi hàng năm, cộng đồng người Việt ở đây đều tổ chức các hoạt động dành cho những người xa xứ vào các dịp lễ, Tết quan trọng như Giáng sinh, Tết Tây, Tết cổ truyền, Quốc khánh… 

Người Việt ở Mexico khá hiếm hoi, do đó nếu so sánh về công tác tổ chức Tết ở đây thì chắc chắn sẽ không được như ở các nước khác nhưng không vì thế mà không khí Tết giảm đi. Tết Việt ở đây cũng tươm tất lắm, trên mâm cỗ Đêm Ba Mươi có đủ đĩa nem, con gà luộc, bát canh măng, khoanh giò xào, đĩa xôi vò; và đặc biệt là có bánh chưng. Tấm bánh được gói bằng lá chuối, không xanh như gói bằng lá dong nhưng dền và thơm như bánh nơi quê nhà. Mọi người phải công phu chuẩn bị từ trước đó nhiều ngày vì để nấu được mâm cỗ theo truyền thống Việt ở xứ sở xương rồng này không đơn giản chút nào. Từ đầu tháng mười hai, Đại sứ quán Việt Nam ở Mexico đã lên các chương trình tổ chức Giáng sinh, năm mới và đón Tết Nguyên đán cho kiều bào xa Tổ quốc. Trong khi các bạn thanh niên sinh viên thu xếp bài vở để dành thời gian cuối tuần luyện tập các tiết mục văn nghệ, thì các cô chú cán bộ Sứ quán vo gạo, đãi đỗ, chuẩn bị lá gói bánh, dựng lều bạt, âm thanh, ánh sáng…để có một chương trình Tết quy mô và chất lượng nhất. Dù có bận rộn mấy chăng nữa, vào dịp này, ai cũng cố gắng nhiều nhất để tham gia, góp vui vào các hoạt động cộng đồng vì trong trái tim mỗi người, cùng nhau xum họp đón Tết, hướng về quê hương là thời khắc thiêng liêng ai ai cũng mong chờ.

Ba năm xa Việt Nam là ba cái Tết không trọn vẹn nhưng tôi đã có những giây phút tuyệt vời trong cuộc đời mình. Không có gia đình bên cạnh nhưng bù lại tôi đã cảm nhận tình thương yêu của các cô chú cán bộ trong Đại sứ quán, của những người bạn trong Hội sinh viên học sinh Việt Nam và của những người bạn Mexico nhiệt tình và hiếu khách. Năm nào cũng vậy, cứ vào dịp này, những người bạn Mexico lại mời tôi về nhà họ, tham dự các bữa tiệc Noel, năm mới với mục đích “để bạn không phải cô đơn” – như lời các bạn tôi nói.

Cảm ơn các cô chú trong Đại sứ quán, cộng đồng người Việt Nam và những người bạn Mexico tuyệt vời của tôi, cảm ơn tất cả những gì họ dành cho tôi trong suốt thời gian qua; và xin chúc cho mọi người một Giáng sinh tràn đầy tình yêu thương, sự ấm áp  và   năm mới 2011 tràn ngập niềm vui và hạnh phúc…

 Thanh Tâm (Mexico)