Múa trong lễ hội AzaKooh của người Tà Ôi

Nét văn hóa đặc sắc

Người Tà Ôi dù là nam hay nữ đều biết múa AzaKooh trước khi trưởng thành. Đây là điệu múa tập thể, thể hiện tính cộng đồng rất cao. Nếu như múa trong lao động và múa trong sinh hoạt các động tác múa không cần nhiều diễn viên thì đến loại hình múa trong lễ hội AzaKooh tất cả người già, người trẻ, nam nữ ai cũng có thể tham gia. Những chuỗi động tác nhịp nhàng của cơ thể theo tiếng nhạc, trống, cồng chiêng… trong những bộ trang phục Dzèng truyền thống càng tạo được không khí rộn ràng, vui vẻ, có sức cuốn hút lớn đối với người diễn lẫn người xem.

Trong lễ hội AzaKooh, múa “Tung tung za zả” - điệu múa truyền thống độc đáo không chỉ riêng người Tà Ôi mà ngay cả dân tộc Cơ Tu cũng có. Điệu múa Tung tung za zả thể hiện tính nghệ thuật cao qua từng bước đi, điệu nhảy, trong mỗi điệu múa đều chứa đựng tâm hồn, tình cảm và cả cốt cách của người dân miền sơn cước.

Múa Tung tung za zả bao gồm hai loại hình: Múa tung tung dành cho phái nam và múa za zả dành cho phái nữ. Có người ví điệu múa Tung tung za zả như món quà của người Tà Ôi dâng trời đất, nhưng điều dễ nhận thấy nhất là từng động tác múa gắn liền với tiết tấu và nhịp điệu lúc nhanh, lúc chậm, lúc trầm, lúc bổng, lúc thăng hoa cảm xúc, lúc lắng đọng trữ tình gắn liền với âm thanh của các nhạc cụ truyền thống phản ánh cuộc sống lao động và đấu tranh sinh tồn giữa con người với thiên nhiên và phản ánh sức sống mãnh liệt của dân tộc Tà Ôi.

Là người tích cực trong việc giữ gìn và truyền bá điệu múa truyền thống của dân tộc mình, già làng Quỳnh Hiêm thôn Chi Lanh, xã A Đớt, huyện A Lưới tâm sự: Điệu múa Tung tung za zả là điệu múa truyền thống từ xa xưa của cộng đồng người Tà Ôi và đồng bào ai cũng biết múa điệu múa này. Tung tung za zả không thể thiếu được trong các buổi sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Tà Ôi.

Ngày nay, dưới sự tác động của nhiều loại hình nghệ thuật hiện đại, song đại đa số thanh niên người Tà Ôi vẫn say mê với điệu múa truyền thống của dân tộc mình. Chị Lê Thị Hiếu, cán bộ văn hóa - xã hội xã A Đớt, huyện A Lưới tâm sự: Tôi rất vui khi ngày càng có nhiều khách du lịch về vùng đồng bào dân tộc Tà Ôi thích thú với điệu múa truyền thống. Không chỉ riêng tôi mà đại đa số nam nữ thanh niên trong làng ai cũng biết múa và ai cũng thích điệu múa truyền thống của dân tộc mình. Lớp trẻ đã và đang được các già làng, các nghệ nhân truyền đạt lại cách biểu diễn điệu múa truyền thống, vì vậy tôi tin là điệu múa này sẽ được lưu truyền mãi.

Ý thức được giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc, chính quyền và người Tà Ôi ở huyện A Lưới đang có nhiều hoạt động khôi phục lại các giá trị văn hoá tộc người. Vừa được cộng đồng trân trọng giữ gìn, điệu múa truyền thống trong lễ hội AzaKooh được nhiều điều kiện thuận lợi để khôi phục và phát triển. Lễ hội AzaKooh đã được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các già làng, các nghệ nhân dân gian khôi phục và lưu truyền các hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng trong các dịp lễ hội nói chung và lễ hội AzaKooh của người Tà Ôi nói riêng để qua đó lưu truyền các loại hình văn hóa nghệ thuật độc đáo này./.

( Theo langvietonline.vn)