Bánh Phu Thê ngọt ngào đất Kinh Bắc

Câu chuyện về xuất xứ

Câu chuyện về bánh Phu Thê, một thứ quà giản dị, thơm dẻo, ngọt ngào đã được lưu truyền trong dân gian, đến những em nhỏ của làng bánh cổ truyền này cũng có thể kể trọn vẹn. Theo truyền thuyết, thời Lý vào những ngày hội hè hay ngày Tết, dân làng Đình Bảng thường dùng sản vật mình đã cấy trồng ra làm bánh Su Sê, thành tâm dâng cúng tổ tiên, rồi cùng hưởng lộc. Một lần hội làng, Lý Thánh Tông cùng vợ là Nguyên Phi Ỷ Lan về quê lễ Lý Thái Tổ và Lý Thái Tông ở Đền Đô. Tại đây, dân làng đã dâng Đức Vua và Nguyên Phi đặc sản của quê hương là bánh Su Sê. Đức Vua và Nguyên Phi thưởng thức món bánh này và khen ngon. Thấu suốt sự hàm chứa nhiều ý nghĩa nhân văn của loại bánh ngon, nhà vua đã truyền rằng bánh nên là một lễ vật trong ngày vui kết thành phu thê. Từ đó, bánh được gọi là bánh Phu Thê.

Bánh Phu Thê chắt lọc tinh tuý

Cầm cặp bánh Phu Thê trên tay, ấn tượng đầu tiên là màu lá dong xanh tươi tắn sắc quê. Sợi chỉ đỏ thắt nhẹ như những sợi tơ hồng vấn vít. Bánh có màu vàng tươi của thứ nước giã từ quả dành dành. Mùi thơm của nếp ngon được thu hoạch từ những mảnh ruộng trồng nguyên nếp, tuyệt đối không lẫn tẻ. Loại gạo nếp dùng để lọc lấy tinh bột làm bánh Phu Thê phải là loại gạo được trồng cấy riêng, tuyệt đối không lẫn tẻ. Nếu không, bánh sẽ giảm độ dẻo thơm, không còn hương vị đặc trưng của nếp cái hoa vàng. Với một cân gạo nếp chỉ lọc được nửa cân tinh bột, bánh Phu Thê Đình Bảng ngon bởi độ mịn thơm của tinh túy gạo nếp, vị thanh của đu đủ xanh nạo, của nhân bánh với đậu xanh, hạt sen, dừa nạo, vừng, dầu chuối, thức nào cũng được chọn lọc kỹ để làm dậy hương, dậy vị tối đa cho chiếc bánh. Người dân xứ Kinh Bắc thường dặn dò du khách thập phương khi thưởng thức bánh Phu Thê: “Chớ vội vàng ăn bánh Phu Thê khi mới ra lò, bánh ngon nhất là bánh làm từ hôm trước, sau một thời gian ấn định là một ngày một đêm, vừa dẻo, ngon, mềm, giòn”.

Dạt dào tình cảm người Quan họ

Chính vị ẩm thực đặc biệt của bánh Phu Thê không chỉ giúp chúng ta cảm nhận được hương vị ngọt ngào, mát lành từ bánh phu thê mà còn cảm nhận được tình cảm dạt dào của con người trên quê hương Quan họ. Trong mỗi lễ cưới nhà nào cũng có bánh Phu Thê như một món quà linh thiêng với thông điệp “trai gái trọn tình son sắt, thủy chung”.
Hãy đến làng Đình Bảng một lần, không phải để tìm “Lá diêu bông” mà để hòa vào không khí của làng nghề làm bánh cổ truyền nổi tiếng, để được ngâm nga lại vần thơ: “Phu Thê vui chuyện xóm làng/ Mừng nhau tác hợp thiếp chàng hòa duyên” vừa thể hiện đậm đà hương vị đặc trưng của văn hóa ẩm thực nơi đây vừa thể hiện tấm lòng mến khách, thủy chung của những con người xứ Kinh Bắc đẹp mộng mơ.

Chu Minh Quốc (Làng Việt)