Kiều bào hỏi – Luật sư trả lời (1)
Câu hỏi 1: Tôi có chị gái lấy chồng Trung Quốc, hiện đang sống tại Quảng Tây, Trung Quốc. Hiện chị tôi muốn đưa con về Việt Nam chơi nhưng không có giấy tờ gì để được qua cửa khẩu một cách hợp pháp. Vậy xin hỏi trường hợp của chị tôi có làm được hộ chiếu để vợ chồng và các con của chị về Việt Nam được không? Thủ tục làm ở đâu? Thời gian bao lâu? Chị tôi hiện vẫn giữ chứng minh thư nhân dân bản gốc.
Trả lời:
- Đối với trường hợp xin cấp hộ chiếu của chị gái
Về quốc tịch của chị gái:Theo thông tin mà anh/chị cung cấp, hiện tại chị gái anh/chị vẫn còn giữ Bản gốc Chứng minh nhân dân. Đây là một trong những giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam theo quy định tại khoản 2 Điều 11 Luật Quốc tịch Việt Nam năm 2008, sửa đổi năm 2014. Do vậy, chị của anh/chị vẫn còn quốc tịch Việt Nam.
Về việc xin cấp hộ chiếu:Theo quy định tại Điều 34 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019, sửa đổi bổ sung năm 2023 (“Luật XNCVN”), công dân Việt Nam được nhập cảnh khi có giấy tờ xuất nhập cảnh còn nguyên vẹn, còn thời hạn sử dụng. Do vậy, chị của anh/chị có thể xin cấp hộ chiếu phổ thông của Việt Nam và sử dụng để nhập cảnh vào Việt Nam hợp pháp.
Để được cấp hộ chiếu Việt Nam, chị của anh/chị có thể liên hệ với Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh hoặc một trong các Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Trung Quốc làm hồ sơ xin cấp hộ chiếu (theo khoản 2 Điều 16 Luật XNCVN). Các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ xin cấp hộ chiếu
Theo quy định tại Điều 16 Luật XNCVN, hồ sơ này gồm có:
- 01 tờ khai theo mẫu TK02 (kèm theo Thông tư 31/2023/TT-BCA quy định về mẫu hộ chiếu, mẫu giấy thông hành và các biểu mẫu liên quan);
- 02 Ảnh chân dung mới chụp không quá 06 tháng, cỡ 4cm x 6cm, mặt nhìn thẳng, đầu để trần, rõ mặt, rõ hai tai, không đeo kính, trang phục lịch sự, phông ảnh nền trắng;
- Bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ tùy thân do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp..
Bước 2: Chấp hành xử phạt hành chính hành vi qua lại biên giới quốc gia mà không làm thủ tục
Do thông tin anh/chị cung cấp không rõ ràng, nên trong trường hợp chị của anh/chị không thực hiện thủ tục xuất cảnh tại Việt Nam sang Trung Quốc khi lấy chồng thì chị của anh/chị đã có hành vi vi phạm pháp luật: không làm thủ tục xuất cảnh, nhập cảnh qua biên giới – đây là hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại khoản 6 Điều 4 Luật XNCVN. Theo đó, chị của anh/chị có thể sẽ phải bị xử phạt hành chính: phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 18 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình.
Việc cấp hộ chiếu (giấy tờ xuất nhập cảnh) cho chị của anh/chị sẽ được thực hiện sau khi chấp hành xong quyết định xử phạt vi phạm hành chính (nếu bị xử phạt hành chính) theo quy định tạikhoản 1 Điều 21 Luật XNCVN.
Bước 3: Cấp hộ chiếu
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận đề nghị cấp hộ chiếu, nếu đủ căn cứ để cấp hộ chiếu, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tại nơi tiếp nhận đề nghị cấp hộ chiếu trả kết quả cho chị của anh/chị. Trường hợp chưa đủ căn cứ để cấp hộ chiếu hoặc cần kéo dài thời gian để xác định căn cứ cấp hộ chiếu, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài sẽ trả lời bằng văn bản cho chị của anh/chị và nêu lý do.
Về lệ phí cấp hộ chiếu: 70 USD/quyển, cấp (theo Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư số 264/2016/TT-BTC, được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 113/2021/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí, lệ phí trong lĩnh vực ngoại giao áp dụng tại các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài).
- Thủ tục xin cấp hộ chiếu cho chồng và các con của chị gái anh/chị
Sau khi thực hiện thủ tục xin cấp hộ chiếu Trung Quốc theo pháp luật Trung Quốc, chồng và các con của chị gái anh/chị có thể xin Giấy miễn thị thực để nhập cảnh vào Việt Nam với tư cách là chồng, các con của công dân Việt Nam, người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo khoản 1 Điều 2 Nghị định 82/2015/NĐ-CP quy định về việc miễn thị thực cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài và người nước ngoài là vợ, chồng, con của người Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc của công dân Việt Nam (“Nghị định 82/2015”). Thủ tục xin cấp giấy miễn thị thực sẽ được thực hiện tại Đại sứ quán hoặc Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Trung Quốc.
Hồ sơ xin cấp giấy miễn thị thực của chồng và các con của chị gái anh/chị theo quy định tại Điều 6 Nghị định 82/2015 gồm có:
- Hộ chiếu Trung Quốc của chị gái bạn (hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế hoặc giấy tờ cho phép thường trú do cơ quan có thẩm quyền tại Trung quốc cấp cho chị gái bạn);
- Tờ khai đề nghị cấp giấy miễn thị thực kèm theo 02 ảnh (01 ảnh dán trong tờ khai);
- Bản sao được chứng thực từ bản chính hoặc kèm theo bản chính để đối chiếu:
- Một trong các giấy tờ sau đây của chị gái bạn: Giấy khai sinh, hoặc giấy tờ khác có ghi quốc tịch Việt Nam hoặc có giá trị chứng minh quốc tịch Việt Nam (Chứng minh nhân dân, hộ chiếu Việt Nam)
- Giấy tờ chứng minh là vợ, chồng, con của chị gái bạn
Nếu hồ sơ hợp lệ, trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, chồng và các con của chị gái anh/chị sẽ được cấp giấy miễn thị thực. Giấy miễn thị thực có thời hạn tối đa không quá 05 năm và ngắn hơn thời hạn sử dụng của hộ chiếu Trung Quốc ít nhất 06 tháng.Lệ phí cấp giấy miễn thị thực theo quy định tại Thông tư 264/2016/TT-BTC, sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 113/2021/TT-BTC là 10 USD/người.
Cần lưu ý, trong trường hợp hai con của chị gái anh/chị dưới 14 tuổi, nếu hai cháu được cấp chung hộ chiếu với cha hoặc mẹ thì không phải làm đơn xin cấp thị thực riêng cho hai cháu (khoản 2, Điều 17, Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam 2014, sửa đổi, bổ sung năm 2023 (“Luật LXNCNN”). Khi nhập cảnh vào Việt Nam, hai cháu cần có cha, mẹ hoặc người được ủy quyền đi cùng để đủ điều kiện nhập cảnh theo quy định tại khoản 2, Điều 21, Luật XNCNN).
Luật sư Nguyễn Ngọc Hà
Nguyễn Thị Hồng Nhung
Văn phòng Luật sư NHQuang và Cộng sự
B23, Khu Biệt thự Trung Hòa – Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội
________________________________________
(Câu trả lời do các Luật sư cung cấp)