Khám phá nhà cổ Bình Thủy Cần Thơ
 Nhà cổ Bình Thủy |
Nhà cổ Bình Thủy là sự kết hợp của văn hóa Đông – Tây, vừa mang đậm nét đẹp Nam Bộ vừa thể hiện chất hiện đại của kiến trúc Tây Âu. Bước vào nhà, du khách sẽ bắt gặp cánh cổng rào kiên cố được xây từ cốt sắt và bê tông kiểu dinh thự Pháp trong khi cánh cổng phụ lại mang kiến trúc Á Đông. Nhà cổ Bình Thủy rộng đến năm gian hai chái được chống đỡ bởi sáu hàng cột lim đen bóng chạm trổ họa tiết tinh vi.
Ngôi nhà tọa lạc trên diện tích khoảng 8.000m2 theo hướng Đông Tây. Không gian gồm: nhà trước (5 gian), dùng làm nơi tiếp khách trong các dịp lễ trang trọng, được trang trí theo phong cách châu Âu; nhà giữa (5 gian), 3 gian trong được bố trí làm nơi thờ tự theo truyền thống, 2 gian bìa dùng để ở; nhà sau được sử dụng làm nơi sinh hoạt chung.
 Mặt tiền trang trí phù điêu đắp nổi hoa lệ |
Đặc điểm kiến trúc nhà kiểu Pháp thể hiện qua nền cao hơn mặt sân 1m, có hệ thống cửa và cửa sổ được sắp xếp độc đáo, đảm bảo dù thời tiết nắng nóng nhưng bên trong nhà vẫn mát mẻ, thoáng đãng. Trong khi sân trước của nhà cổ được lót bằng gạch Tàu với lối vào nhà được xây hình vòng cung tao nhã có 4 cầu thang uốn lượn theo kiểu Á Đông. Toàn bộ gạch bông dùng để lót nền nhà bên trong đều là vật liệu được nhập khẩu từ Pháp. Sự kết hợp nhuần nhuyễn chi tiết Đông – Tây hài hòa cùng nhau tạo nên một kiến trúc tinh tế, đặc trưng của sự giao thoa văn hóa lúc bấy giờ.
 Xung quanh nhà được trồng những vườn lan, cây kiểng quanh năm tươi tốt |
Một điểm đặc trưng thể hiện văn hóa dân tộc của nhà cổ Bình Thủy chính là gian thờ quan trọng nhất trong nhà vẫn được xây dựng theo kiến trúc Phương Đông. Xung quanh nhà được trồng những vườn lan, cây kiểng quanh năm tươi tốt tạo nên khung cảnh bình dị vừa tao nhã, thể hiện mong ước trù phú và cuộc sống bình an của gia chủ.
Điểm khác biệt của nhà cổ Bình Thủy là dưới nền nhà (dưới mặt đá hoa) được lót (dải) bằng một lớp muối hột dày chừng 10cm; công dụng của lớp muối này là nhằm chống mối mọt, côn trùng; trong nhà cũng có rất nhiều cột gỗ, tất cả đều được đặt trên những chân bệ đá, có lẽ vì vậy mà những chi tiết bằng gỗ trong nhà vẫn được bảo toàn nguyên vẹn qua thời gian đến bây giờ. Ngoài tác dụng chống mối mọt, lớp muối dày dưới sàn nhà cũng chính là lý do giúp căn nhà luôn thông thoáng, mát mẻ và khô ráo.
 Hàng loạt đồ cổ trong ngôi nhà |
Không chỉ thế, ngôi nhà còn là kho đồ cổ giá trị, lưu giữ nhiều đời những món cổ vật xuất xứ từ nhiều nước trên thế giới như: cặp ngà voi châu Phi, bộ bàn ghế Vân Nam Trung Quốc, bình rượu thời Minh - Thanh,… Chính vì vậy, nhà cổ Bình Thủy luôn là địa điểm yêu thích của những người đam mê khám phá lịch sử và văn hóa dân tộc.
Đến tham quan nhà cổ Bình Thủy, du khách có dịp được gia chủ giải thích thêm về lối kiến trúc cũng như những ẩn ý đặt trong từng cách bài trí của ngôi nhà, những giai thoại rất ly kỳ liên quan đến việc xây dựng ngôi nhà…
Với những giá trị đặc biệt, năm 2009, nhà thờ Bình Thủy đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Thanh Hiền/ baochinhphu.vn
