Khám phá du lịch cộng đồng bản Che Căn

Tìm hiểu nghề truyền thống dệt thổ cẩm của đồng bào Thái

Bản Che Căn dựa lưng vào một phần dãy núi Pú Đồn, có đỉnh cao nhất là Pú Huốt, cao hơn 1.700m so với mặt biển. Chính trên đỉnh núi này, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã cho đặt trạm quan sát để theo dõi diễn biến, hình thái chiến trường ở lòng chảo Mường Thanh trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954. Trước khi khám phá bản Che Căn, du khách có thể ghé thăm vùng căn cứ địa cách mạng nổi tiếng nơi đặt Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu tại Mường Phăng. 

Che Căn là một trong số ít bản có từ trước năm 1954. Nguyên gốc hai từ “Che Căn” là “Che Cẳn”, với ý nghĩa che chở cho nhân dân ngăn cản giặc ngoại xâm. Trước đây, cảnh bản làng hoang vắng, dân cư thưa thớt, sinh sống trong mấy căn nhà sàn nhỏ, đơn sơ, tạm bợ giữa núi rừng âm u, đời sống dân cư khó khăn, chủ yếu là làm nương, trồng ngô, sắn. Sau năm 1954, người dân trong bản mới có điều kiện làm nhà sàn to hơn, vững chãi hơn, cuộc sống dần phát triển hơn với việc chăn nuôi gia súc, gia cầm, đào ao thả cá, khai hoang diện tích trồng lúa nước, cây ăn quả… Hiện nay, chính quyền địa phương đã xác định và triển khai những mô hình để Che Căn trở thành bản kiểu mẫu về du lịch cộng đồng, là điểm dừng chân lý tưởng đối với du khách khi đến Điện Biên.

Một góc homestay Phương Đức với nhà sàn truyền thống của đồng bào Thái

Vào độ cuối thu, những cánh đồng lúa trải vàng hai bên con đường bê tông thẳng tắp dẫn lối vào với bản Che Căn. Nơi đây, khí hậu trong lành bao quanh giữa thiên nhiên rừng núi, xa xa là những mái ngói rêu đỏ của bản làng Che Căn. Với gần 100 hộ dân đều là đồng bào dân tộc Thái, bản Che Căn đang lưu giữ, bảo tồn nhiều giá trị văn hóa Thái cổ độc đáo, ít nơi có được. Tới đây, du khách có dịp khám phá, tìm hiểu những kiến trúc nhà sàn truyền thống của người Thái đen, trang phục, tín ngưỡng, lễ hội, các nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, đan lát, rèn, mộc, làm nhạc cụ truyền thống… Trong bản, những người phụ nữ trong trang phục dân tộc Thái với nụ cười hân hoan hiếu khách chào đón. Tại đây, du khách có thể trải nghiệm cuộc sống của bà con dân tộc Thái đang thêu thùa, may vá bên hiên nhà, nấu những món ăn dân tộc truyền thống.

Trải nghiệm ngồi xe trâu khám phá bản Che Căn

Ở Che Căn, du khách sẽ trải nghiệm ngủ nhà sàn độc đáo của người dân tộc Thái, trong đó tiêu biểu là homestay Phương Đức. Theo anh Lò Văn Đức - chủ homestay, gia đình anh được Trung tâm Phát triển cộng đồng tỉnh hỗ trợ tư vấn, đã nâng cấp hai ngôi nhà sàn kề nhau, xây dựng thêm các công trình phụ, mua sắm trang thiết bị đủ phục vụ khoảng 50 khách. Nơi đây có dịch vụ xe đạp dành cho du khách khám phá khắp bản làng với không gian bản thoáng đãng, những con ngõ sạch sẽ, muôn hoa đua sắc khắp nơi, đắm mình giữa thiên nhiên đồng lúa trải dài... 

Một trải nghiệm thú vị ở Che Căn đó là chỉ với 25.000 đồng, du khách có dịp trải nghiệm ngồi xe trâu du lịch ngắm nhìn, khám phá điểm du lịch quanh bản, trải nghiệm cảm giác lạ lẫm, xen lẫn sự hồi hộp, thích thú. Ngoài ra, trải nghiệm thu hái nông sản theo mùa, dùng nơm úp cá... cũng là những trải nghiệm vô cùng hấp dẫn và được nhiều du khách yêu thích, lựa chọn khi đến với Mường Phăng. 

Tại bản Che Căn, du khách có dịp thưởng thức văn hóa ẩm thực hấp dẫn của đồng bào Thái với các món ngon như: cá nướng (pa pỉnh tộp), nộm da trâu, thịt trâu gác bếp, nậm pịa, gà nướng mọi, lợn bản hấp lá chuối, lạp sườn gác bếp, gỏi cá, măng rừng luộc chấm chẳm chéo, xôi tím, xôi ngũ sắc… Xuất phát từ quá trình sống, điều kiện địa lý, khí hậu và tập quán sinh hoạt nên những món ăn của cộng đồng dân tộc Thái đen ở Che Căn luôn có hương, vị, sắc màu độc đáo và trở thành văn hóa ẩm thực đặc trưng của dân tộc. Sau bữa tối, du khách có dịp hòa mình cùng bà con dân bản trong không gian văn hóa văn nghệ đậm chất đồng bào dân tộc Thái, với những điệu xòe, nhảy sạp…

Hạ Tinh/ Tạp chí Du lịch