Cao nguyên đá Đồng Văn: Vẻ đẹp hoang sơ hút hồn du khách

Nằm ở phía Bắc tỉnh Hà Giang, Cao nguyên đá Đồng Văn hùng vĩ nằm ở độ cao trên 1.400m so với mực nước biển. Với vẻ đẹp hoang sơ của vùng sơn cước, Cao nguyên đá Đồng Văn đã làm rung động nhiều trái tim du khách đến đây.

Kỳ vĩ Cao nguyên đá

Qua quá trình điều tra nghiên cứu, các nhà khoa học đã chứng minh rằng Cao nguyên đá Đồng Văn còn lưu giữ nhiều dấu ấn lịch sử phát triển địa chất phức tạp và lâu dài của lớp vỏ Trái đất.

Theo thống kê sơ bộ, khu vực này có tới hàng trăm biểu hiện di sản địa chất: cổ sinh, địa tầng, địa mạo, cấu trúc – kiến tạo, karst, đá, cổ môi trường… Tính đa dạng địa chất và khả năng bảo tồn tốt của chúng trong điều kiện tự nhiên của khu vực đã đem lại những giá trị, tiềm năng lớn cho phát triển du lịch, nghiên cứu và giáo dục địa chất. Thiên nhiên mang nhiều yếu tố trái ngược, vừa khắc nghiệt, nhưng cũng hiền hòa và dịu êm đã tạo cho non nước Đồng Văn một súc hút kì lạ. Mảnh đất mang trong mình một phần của đại dương cổ xưa, nay đang trên đường đổi mới. Đất và nước ở đây rất ít, nhưng cứ mỗi độ mùa về, chúng ta lại thấy một màu xanh bạt ngàn của ngô, lúa, đậu và của cây trái trổ bông. Màu xanh ấy được chắp nối bởi đặc tính cần cù, chịu khó của đồng bào các dân tộc, điều đó đã giúp họ hòa mình với cuộc sống nơi đây. Trời, đất và con người như giao hòa, cùng nhau xây đắp cho hình ảnh cao nguyên đá thêm đẹp, thêm kỳ vĩ.

Vẻ đẹp hoang sơ của Cao nguyên đá Đồng Văn

Thiên nhiên tuy khắc nghiệt, đất đai chủ yếu là đá vôi, nhưng chính trong sự khắc nghiệt ấy những bông hoa từ đá, từ nước vẫn trổ bông, tô sắc cho vùng đất này. Hoa trên Cao nguyên đá Đồng Văn nở từ đầu Thu - tháng 10, hoa ngũ sắc, hoa cúc cam vàng, hoa thun tu đỏ, hoa tam giác mạch tím hồng đua nhau nở rộ. Loài hoa này nở nối tiếp loài hoa kia, hoa nối hoa như mùa nối mùa, hoa nở từ trong những khe đá nhỏ, phủ lên trên đá, phủ lên màu xám xanh của đá những sắc màu rực rỡ. Cao nguyên đá mùa nào cũng có sức quyến rũ riêng, nhưng nếu muốn thấy những sắc hoa bung nở rực rỡ, bạn hãy đến vùng đất này vào mùa Xuân - mùa Tết, mùa của hội hè, của những đôi trai gái yêu nhau.

Mùa Xuân trên Cao nguyên đá Đồng Văn thắm sắc hoa đào núi phớt hồng bên những hiên nhà cổ, chen lên bờ rào đá. Hoa cải vàng trải từ chân núi đến mỗi khu vườn. Hoa tam giác mạch càng vào Đông càng tím thẫm, sắc tím ấm áp như để xua đi cái lạnh cắt da, xua đi sắc màu quan tái của dải đất biên cương.

Và có lẽ đẹp nhất vẫn là sắc hoa trên váy áo của những cô gái người Mông, người Lô Lô, người Dao đung đưa theo nhịp bước chân thoăn thoắt đi chơi hội Xuân trên những con đường mòn như dải lụa mềm vắt lên sườn núi đá.

Tất cả những sắc màu rực rỡ ấy dường như càng nổi bật trên nền xám của đá Cao nguyên. Chả trách, người ta cứ cảm thán rằng, đá ở Cao nguyên Đồng Văn “biết nở hoa”.

Núi đôi Quản Bạ - một điểm du lịch của Cao nguyên đá Đồng Văn

Bảo tồn, gìn giữ, phát huy di sản

Ngày 7/2/2013, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch tổng thể bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn giai đoạn 2012 - 2020, tầm nhìn 2030. Theo đó, Cao nguyên đá Đồng Văn được định hướng phát triển thành khu du lịch quốc gia, đáp ứng mục tiêu bảo tồn và phát huy các giá trị địa chất toàn cầu cho phát triển du lịch nói riêng và kinh tế – xã hội nói chung của tỉnh.

Thực tế cho thấy, Cao nguyên đá Đồng Văn hấp dẫn du khách do chứa đựng nhiều bí ẩn của kiến tạo địa chất qua hàng nghìn năm. Nhưng những giá trị này của tạo hóa sẽ có thể bị mất đi do các hoạt động làm nương rẫy của đồng bào hoặc khai thác đá làm vật liệu xây dựng trên khu vực Cao nguyên đá, làm cho một số địa điểm như các mỏm đá, vực đá, quần thể đá bị phá hủy hoặc biến dạng. Bên cạnh đó, một số hoạt động xây dựng của người dân và doanh nghiệp làm ảnh hưởng tới cảnh quan, quy hoạch… trong công tác bảo tồn Cao nguyên đá Đồng Văn.

Mùa hoa Tam giác mạch trên Cao nguyên đá

Từ thực tiễn đó, trong những năm qua, tỉnh Hà Giang đã đẩy mạnh các hoạt động quy hoạch cho vùng Cao nguyên đá Đồng Văn. Các nội dung quy hoạch hướng tới công tác bảo tồn, phát triển và tạo sinh kế cho người dân thông qua các hoạt động du lịch, dịch vụ; khai thác tiềm năng, thế mạnh của vùng như đẩy mạnh phát triển cây dược liệu, phát huy các giá trị bản sắc của đồng bào các dân tộc thông qua các hoạt động quảng bá du lịch tăng nguồn thu nhập cho đồng bào. Qua đó, người dân vùng Cao nguyên đá sẽ từng bước hiểu được các giá trị của di sản tại địa phương mình để có trách nhiệm giữ gìn và bảo vệ.

Thời gian qua, UBND 4 huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn và Mèo Vạc đã phối hợp với các sở, ban, ngành tổ chức nhiều lớp tập huấn kiến thức, tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về Công viên Địa chất toàn cầu.

Sau hơn 8 năm được UNESCO công nhận, Cao nguyên đá Đồng Văn đã có nhiều khởi sắc trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Điều dễ nhận thấy là sự gia tăng các cơ sở vật chất phục vụ cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản, gắn liền với phát triển du lịch bền vững và bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc nơi đây.

Với sự quyết tâm của cả cộng đồng, địa điểm này sẽ tiếp tục phát huy là nơi hội tụ một loạt hệ thống di sản độc đáo, trở thành một trong những điểm đến yêu thích của đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Hương Thảo (tổng hợp)