Tọa đàm “Thu hút nguồn lực tri thức người Việt Nam ở nước ngoài – Điểm nghẽn và giải pháp”

Toạ đàm được tổ chức nhằm phục vụ công tác tổng kết Nghị quyết 36-NQ/TW năm 2004 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài; tham dự buổi tọa đàm có đại diện từ Bộ Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (Bộ Tài chính), Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Mạng lưới chuyên gia dữ liệu toàn cầu, Hội Trí thức khoa học và công nghệ trẻ Việt Nam, cùng đại diện các đơn vị thuộc Bộ Ngoại giao và Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài.
 
Xuyên suốt hơn hai tiếng thảo luận, các đại biểu đã lần lượt đưa ra những phân tích thực chất về thực trạng thu hút đội ngũ trí thức kiều bào, chỉ ra những điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm về các mô hình thu hút, kết nối chuyên gia của các nước. Nhiều đề xuất, gợi mở quan trọng được chỉ ra nhằm tăng cường đóng góp của trí thức người Việt Nam ở nước ngoài trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, công nghệ lõi.

Phát biểu kết luận tại tọa đàm, Chủ nhiệm Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Trung Kiên ghi nhận các ý kiến đóng góp của các đại biểu, đồng thời khẳng định một số định hướng cần tập trung trong thời gian tới. Theo đó, ưu tiên hàng đầu là tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách và khâu thực thi, đặc biệt là việc hiện thực hóa hệ thống pháp luật vào cuộc sống nhằm tạo môi trường thuận lợi để chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước yên tâm cống hiến. Chủ nhiệm Ủy ban nhấn mạnh yêu cầu về việc xây dựng hệ sinh thái kết nối đồng bộ giữa doanh nghiệp – viện trường – cơ quan quản lý, gắn với cơ chế tài chính linh hoạt, độc lập theo thông lệ quốc tế. Cùng với đó, cần xác định rõ vai trò dẫn dắt của các bộ, ngành trong quản lý chuyên môn và trong kết nối kiều bào, thúc đẩy hợp tác về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chủ nhiệm Nguyễn Trung Kiên cho rằng việc tăng cường quyền tự chủ cho địa phương và các cơ sở nghiên cứu, đào tạo cũng là giải pháp then chốt nhằm bảo đảm hoạt động thu hút chuyên gia gắn chặt với nhu cầu thực tiễn của từng địa phương, từ đó tạo ra động lực bền vững cho việc phát huy nguồn lực trí thức kiều bào.

Những trao đổi thực chất, cởi mở từ những đại biểu tham dự buổi Toạ đàm, những người trực tiếp làm công tác quản lý khoa học, công nghệ tại các bộ, ngành và các chuyên gia, nhà khoa học thuộc các hiệp hội, đã mang lại những giá trị tham khảo quan trọng cho quá trình tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW và các văn bản chỉ đạo của Đảng về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài nói chung và việc thực hiện nhiệm vụ thu hút, phát huy nguồn lực tri thức của kiều bào nói riêng trong bối cảnh các nghị quyết chiến lược mới của Bộ Chính trị đang được triển khai mạnh mẽ.

Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có vai trò quan trọng trong việc triển khai thắng lợi các chủ trương, nghị quyết của Đảng và là nguồn lực quan trọng cho sự phát triển của đất nước. Cộng đồng ngày càng lớn mạnh (hơn 6 triệu người tại trên 130 nước và vùng lãnh thổ); có tiềm thực tri thức lớn (tỷ lệ người có trình độ từ đại học trở lên chiếm khoảng 10% cộng đồng, tương đương trên 600.000 người); các hội đoàn ngày càng phát triển (hiện có 10 mạng lưới đổi mới sáng tạo tại các nước với 2.000 chuyên gia; trên 30 hội chuyên gia, trí thức người Việt tại các địa bàn); đã tham gia, đóng góp, hiến kế rất trách nhiệm vào những lĩnh vực mũi nhọn, chiến lược như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, năng lượng nguyên tử, vật lý lượng tử…Cộng đồng ngày càng trẻ hóa, thành phần được bổ sung bởi lực lượng lao động, du học sinh ra nước ngoài làm việc, học tập./.

Một số hình ảnh tại buổi Tọa đàm:

Bảo Anh