Khai mạc Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Đặng Minh Khôi phát biểu tại Hội nghị

Hội nghị có sự tham dự của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cùng gần 400 đại biểu là lãnh đạo các ban, bộ, ngành, các địa phương, các Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhiệm kỳ 2020-2023, chủ tịch các hội liên lạc, hội thân nhân kiều bào các địa phương và hơn 100 đại biểu kiều bào.

Trình bày báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Minh Khôi, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài khẳng định công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Đặc biệt, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài ngày 26/3/2004 và Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 19/5/2015 của Bộ Chính trị, công tác đối với NVNONN đã đạt được nhiều tiến bộ và kết quả quan trọng.

Việc phổ biến, quán triệt, triển khai Chỉ thị 45 đã được tiến hành đồng bộ, rộng rãi cả ở trong và ngoài nước. Nhiều chính sách, quy định pháp luật và chương trình hành động cụ thể về quốc tịch, xuất nhập cảnh, sở hữu nhà ở, thu hút, trọng dụng cá nhân NVNONN… đã được ban hành. Nhìn chung, Chỉ thị 45 đã được triển khai, quán triệt sâu rộng, từng bước đi vào cuộc sống, góp phần tạo nên những kết quả quan trọng trong công tác đối với NVNONN trên tất cả các mặt.

Trong công tác dân vận và vận động cộng đồng NVNONN hướng về cội nguồn, Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội, địa phương luôn quan tâm tới cộng đồng NVNONN, thường xuyên gặp gỡ, tiếp xúc, đối thoại, lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của bà con. Vấn đề hỗ trợ, bảo vệ lợi ích chính đáng của cộng đồng NVNONN luôn được quan tâm. Đặc biệt, khi dịch COVID-19 bùng phát, các cơ quan trong và ngoài nước đã triển khai hàng loạt biện pháp hỗ trợ cộng đồng như: tổ chức các chuyến bay đưa những công dân bị mắc kẹt và người có hoàn cảnh khó khăn ở nước ngoài về nước (từ đầu năm 2020 đã tổ chức gần 190 chuyến bay, đưa hơn 53.000 công dân từ hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ về nước); hỗ trợ lương thực, vật tư y tế cho cộng đồng NVNONN tại một số địa bàn khó khăn.

Các cơ quan trong và ngoài nước cũng đã chú trọng hơn việc thu hút nguồn lực tri thức và kinh tế của cộng đồng NVNONN. Việc dạy và học tiếng Việt đã có những chuyển biến tích cực, có sức lan tỏa rộng lớn trong cộng đồng NVNONN ở tất cả địa bàn. Nhiều cơ quan truyền thông đã coi trọng việc đưa tin đến với kiều bào, mở chuyên mục về NVNONN, nâng cao chất lượng nội dung, đổi mới phương thức truyền tải thông tin đến cộng đồng NVNONN.

Những kết quả nêu trên đã đem đến những đổi thay tích cực trong cộng đồng. Cùng với sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, cộng đồng NVNONN ngày càng lớn mạnh, gắn bó với quê hương, đã và đang trở thành một trong những nguồn lực quan trọng đóng góp cho quá trình xây dựng, bảo vệ, phát triển và hội nhập quốc tế của đất nước. Niềm tin của kiều bào đối với sự phát triển của đất nước, niềm tự hào dân tộc cũng ngày càng được củng cố và tăng cường.

Bên cạnh đó, cũng còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức như cuộc sống của một bộ phận NVNONN tại một số địa bàn còn khó khăn, địa vị pháp lý chưa vững chắc; một số tổ chức hội đoàn NVNONN gặp khó khăn trong việc kiện toàn bộ máy tổ chức, kinh phí hoạt động, việc ban hành và triển khai thực hiện một số cơ chế chính sách như vấn đề quốc tịch, mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam, chế độ đãi ngộ đối với chuyên gia NVNONN vẫn còn bất cập…

Dù vậy, có thể khẳng định người Việt Nam dù ở bất cứ nơi đâu vẫn luôn gắn bó máu thịt với cội nguồn dân tộc. Nếu việc ban hành và triển khai thực hiện các đường lối, chính sách đối với kiều bào được tiến hành đồng bộ, nhất quán hơn nữa thì sẽ khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước và lòng tự hào dân tộc của kiều bào.

Thứ trưởng nhận định trong 5 năm tới, cộng đồng NVNONN sẽ tiếp tục lớn mạnh về số lượng, mở rộng hơn về địa bàn và có nhiều sự thay đổi. Vì vậy, mục tiêu cụ thể của công tác về NVNONN trong 5 năm tới là ủng hộ và khuyến khích NVNONN hội nhập vào xã hội sở tại, có địa vị pháp lý vững chắc, đóng vai trò quan trọng ở sở tại; giữ gìn tiếng Việt, bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao lòng tự hào, tự tôn dân tộc, gắn bó với quê hương, hướng về Tổ quốc, có nhận thức và hành động phù hợp lợi ích quốc gia – dân tộc; thu hút và phát huy mọi nguồn lực của NVNONN, góp phần phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Để thực hiện được mục tiêu trên, một trong những giải pháp được đề xuất là tập trung công tác vận động vào thế hệ trẻ, nâng cao hơn nữa chất lượng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ làm công tác về NVNONN tại các cơ quan trong và ngoài nước.

Tiếp theo chương trình, các đại biểu Hội nghị đã lắng nghe tham luận của Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương Nguyễn Phước Lộc, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội Ngô Trung Thành và Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Phùng Khánh Tài.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định Nghị quyết 36 và Chỉ thị 45 có tầm quan trọng đặc biệt và có ý nghĩa chiến lược lâu dài, nêu bật tư duy đổi mới của Đảng về cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 45 có ý nghĩa quan trọng để chúng ta đánh giá toàn diện quá trình thực hiện Chỉ thị 45 trong 5 năm qua và xác định phương hướng, nhiệm vụ cho giai đoạn phát triển mới. 

Đối với Việt Nam, sau 35 năm tiến hành công cuộc Đổi mới và hội nhập quốc tế, chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn và rất đáng tự hào. Kinh tế tăng trưởng cao trong nhiều năm (giai đoạn 2016 - 2019 đạt bình quân 6,8%/năm). Năm 2020, dù kinh tế thế giới rơi vào khủng hoảng do tác động của đại dịch COVID-19, dự báo kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng khoảng 2-3%, mức tăng trưởng thuộc loại cao nhất ở khu vực và trên thế giới. Quốc phòng, an ninh được củng cố, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia được giữ vững. Đối ngoại và hội nhập quốc tế đạt nhiều kết quả quan trọng.

Cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín mà đất nước ta có được là nhờ sự đoàn kết của toàn dân tộc, sự lãnh đạo sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta, sự đóng góp công sức, trí tuệ, sự hy sinh xương máu của nhiều thế hệ những người con đất Việt, trong đó có những thế hệ kiều bào mà hiện nay đã là cộng đồng 5,3 triệu người. Hiện tại, có 4 trí thức kiều bào từ Pháp, Nhật Bản, Mỹ, Singapore trong tổng số 15 thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ; 17 kiều bào được bầu làm Uỷ viên Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khoá IX, nhiệm kỳ 2019-2024.

Các đại biểu tham quan gian hàng sản phẩm kiều bào tại Hội nghị

Ngày càng nhiều doanh nhân người Việt Nam ở nước ngoài về nước đầu tư, kinh doanh trong nhiều lĩnh vực, xây dựng thành công nhiều doanh nghiệp mạnh. Năm 2020, mặc dù bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19, nhưng bà con kiều bào, với truyền thống “tương thân tương ái”, “thương người như thể thương thân” đã quyên góp được gần 70 tỷ đồng và nhiều hiện vật hỗ trợ công tác phòng chống dịch ở trong nước và giúp đỡ đồng bào miền Trung khắc phục hậu quả thiên tai.

Trong 5 năm qua, nhìn chung, việc quán triệt và triển khai Chỉ thị 45 đã được tiến hành nghiêm túc, đồng bộ. Chủ trương “Người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam” đã thực sự đi vào cuộc sống. Công tác về NVNONN tiếp tục là một trụ cột trong công tác đối ngoại của Đảng, Nhà nước.

Theo Phó Thủ tướng, đất nước ta bước vào thời kỳ chiến lược mới (2021-2030) với yêu cầu cao hơn về phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế. Trong điều kiện đó, nhiệm vụ đối ngoại sẽ ngày càng nặng nề hơn. Công tác về NVNONN sẽ cần có sự chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện và sâu sắc hơn.

Phó Thủ tướng tin tưởng: “Hội nghị của chúng ta ngày hôm nay sẽ phát huy trí tuệ, tâm huyết và tinh thần trách nhiệm cao để đưa ra được nhiều kiến nghị về chủ trương, chính sách lớn cũng như những biện pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh một cách toàn diện công tác về NVNONN”.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, Thứ trưởng Đặng Minh Khôi cho biết Hội nghị sẽ tập trung thảo luận những yêu cầu đề ra, thực hiện đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác NVNONN, để làm sao bà con tiếp tục là một bộ phận của dân tộc, trở thành động lực cho sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

Ngoài ra, tại Phiên Khai mạc, Hội nghị cũng đã chứng kiến Lễ trao tặng các hình thức khen thưởng cho các cá nhân có thành tích về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài./.

Mai Phương