Mùa gặt, mùa nắng
Người làm ruộng thì mùa nào cũng hối hả, nhưng có lẽ, mùa gặt là mùa hối hả nhất. Bởi gia đình nào cũng vận động hết nhân lực ra đồng thu hoạch, cho thóc được nắng, để cày bừa cho đất ải, còn cấy vụ mùa. Nhìn thấy thóc vàng là nhìn thấy no ấm, vì thế, khi lúa được mùa, không khí đồng áng cũng vui vẻ hơn. Những ngả đường, những cánh đồng dẫn về làng đều tấp nập xe cộ, người gồng gánh... Lúa có thể sẽ được tuốt ngay tại đồng, hoặc được chở về nhà. Và phải khi nào phơi được nỏ, thóc vàng hơm, đổ vào bồ thì bà con mới yên tâm.
|
|
Mùa gặt tháng 6 cũng là mùa nắng nôi, của vất vả, của cực nhọc. Là mùa mà người dân quý trọng từng bát nước vối, từng cốc chè xanh hay từng que kem mát lạnh đến tận chân răng. Ở phố phường thì chẳng nói làm gì, nhưng ở quê, vẫn nề nếp cũ, người dân vẫn mộc mạc dùng nước vối. Vừa mát, vừa nhẹ nhàng, chẳng có hóa chất độc hại.
Vâng, vào mùa gặt, lúa trĩu bông và đó là công lao chăm sóc của cha mẹ, của triệu triệu người nông dân. Với con, mùa gặt đó là mùa mà áo mẹ cha ướt bởi những giọt mồ hôi! Đó còn là mùa mà trán mẹ cha như nhăn nheo, cái nhăn nheo của vất vả, của nhọc nhằn. Nhớ lắm những ngày gặt của mùa mưa và bao ngày phơi lúa ấy. Những ngày ông trời kia giở chứng, mưa chợt đến chợt đi. Cầu cho ông trời đừng mưa bất chợt như thế, để cha mẹ, để mọi người dân đều được thu hoạch lúa trong yên lành.
Con vẫn nhớ nhà mình, bữa ăn ngày thường đạm bạc, vào mùa cấy cũng chẳng hơn gì, nhưng được cải thiện bằng những bữa canh cua. Cua mẹ bắt dưới chân gốc rạ, mang về giã nhỏ, có thể nấu bầu hoặc nắm rau tập tàng. Con cũng nhớ, có những buổi sớm, trước khi cả nhà đi gặt, mẹ đã nấu sẵn nồi cơm nếp để cả nhà ăn, rồi một nồi chè mang ra đồng, lúc nghỉ ngơi có thể ngả ra, đánh chén cho vơi đi mệt nhọc. Con thích ngắm cánh đồng lai láng trong màu vàng rộm của lúa chín, màu xanh thẫm của cây lúa mới tuốt hạt, màu vàng tươi của rơm hai nắng, lai láng cả tiếng trò chuyện, tiếng cười giòn tan của những người áo nâu chân chất.
Con rất nhớ ngày bé, lũ trẻ con chúng con có thú vui riêng. Khoái nhất là được ăn ké bữa lỡ lúc nghỉ gặt giữa chừng để lấy sức của cha mẹ và mọi người trong gia đình. Mới bảnh mắt ra đã hỏi mẹ hôm nay có gặt không, có gì ăn không? Các thức quà quê cũng giản đơn lắm: Bánh ướt, bánh bèo, chè đậu xanh, chè đậu đen, có khi là mấy gói mì tôm, nồi cháo nóng... Vậy mà ngon tuyệt! Con đã chơi và đùa nghịch, trước khi giúp đỡ được cha mẹ, trong biết bao buổi chiều. Đó là lúc mặt trời sau một ngày rực lửa, trở nên dịu dàng đến lạ kì. Có đứa trẻ "lãng mạn” ngồi ở bờ mương ngước mắt lên nhìn và tự hỏi tại sao lại có vòm cây in hình lên quả cầu cam. Có đứa nghịch ngợm nhảy lên đống rơm mới thổi đang còn bốc hơi nóng, bay lên bay xuống như chơi bập bênh. Mùi thơm của rơm mới xông lên tận hốc mũi, ngọt mát đến lạ. Ham chơi cả ngày, đêm về mới thấy ngứa ngáy do lông lúa dính vào da, tắm mãi cũng không hết, gãi trầy cả người.
Giờ thì con sống nơi phố xá, nhớ mùa gặt quê. Hôm nay, con quyết về bên mẹ, để có thể tìm lại mùa gặt của mình từ hơn 10 năm thủa trước, vừa để gánh đỡ cho cha mẹ vất vả. Lúa càng trĩu hạt thì lưng cha mẹ càng còng. Con vẫn thấy màu nắng cũ, màu vàng của lúa, màu xanh với trắng của mây, màu tuổi thơ trên những cánh diều hay những ước mơ bé bỏng chập chờn trên cánh muỗm. Chỉ có bờ vai cha mẹ thì mòn đi, già hơn và chậm hơn. Con ước mình là cơn gió mát, đổ về trên cánh đồng, hay ít nhất cũng là bóng cây cho cha mẹ bớt nóng, khô bớt mồ hôi. Con ao ước những mùa gặt nguyên lành, bình yên quê mình sẽ không bao giờ mất, để con còn có thể trở về, tìm lại những ký ức đẹp trong lòng quê hương.
Nguyễn Diên Khánh (Đại đoàn kết)
