 |
Thầy mẹ chắt chiu từng hạt thóc củ khoai để lo cho tôi rời quê ra thành phố ăn học. Tôi xa nhà được gần một năm thì mẹ tôi mất vì ung thư. Bố thì ốm đau luôn. Chị Thoan quần quật tối ngày nuôi một lũ em thơ dại và lo toan chắt bóp để gửi lên trường cho tôi chút đồng bạc còm, lọ mắm, bơ lạc hay mớ cá khô. Cùng lứa với chị, đám con gái làng đã con bế con dắt. Còn chị, cái vai cứ nhô cao như cái cọc nứa. Tay chân sạm sần, khô ráp, nứt nẻ. Cứ vài tháng, tôi mới tranh thủ ù về nhà. Phải chờ đến chiều tối, chị Thoan mới ở ngoài đồng về. Tôi lanh chanh phụ chị làm cơm. Nhưng chân tay tôi cứ lóng ngóng. Chị Thoan cười: “ Em sắp thành gái thành phố rồi đấy! Chị Thoan nuốt một tiếng thở dài. Hàng mi rợp đen của chị sập xuống rồi khẽ lay động. Tôi biết ấy là khi chị buồn, chị thương chúng tôi và chị thấy mình bất lực. “Tàu xe đi về mất tiền trăm. Em ở trên đó tranh thủ làm thêm cũng đủ tiền học ngoại ngữ nữa chị ạ.” “Khổ. Tại kém cỏi quá, để em phải lo kiếm tiền đi học.” Chị nói rất khẽ. Tôi thấy mắt cay cay. Tôi bê rổ rau vào nhà để khỏi phải tiếp tục câu chuyện ấy. Buổi đêm, tôi nằm gác chân lên chị như dạo nào còn ở nhà. Cái xương hông của chị nhô cao. Cứng quèo. Khác trước. Sáng sớm, tôi lén nhìn chị chải đầu. Suối tóc dày đen nhánh ủ hương thơm thiếu nữ ngày xưa? Dưới nếp lược giờ chỉ còn là một mái tóc thưa khô cứng. Chị thoăn thoắt búi tóc lại thành một nắm nhỏ phía sau gáy rồi vào bếp luộc nồi khoai cho cả nhà ăn sáng và tất tả gánh gạo ra chợ. Đợi chị Thoan gánh gạo ra khỏi ngõ, tôi mới trở dậy. Chất rơm đun cho chị một nồi nước bồ kết với cỏ mần trầu và vỏ bưởi. Mùi thơm bốc lên rồi quẩn mãi nơi chái bếp làm tôi lại muốn khóc. Tôi lặng lẽ trở lên thành phố.
Tôi đưa tay bứt mấy nhành hoa dại trên bờ rồi xuống đò. Tôi lại đi qua dòng sông tuổi thơ, dòng sông quê mình, dòng sông mà suốt những ngày tháng sinh viên xa nhà tôi vẫn luôn khao khát được trở về trong nỗi nhớ cồn cào. Tôi chợt nhận ra, chị Thoan, chưa một lần đi đò qua dòng sông này. Chưa một lần đi ra khỏi làng. Sang đến bờ bên kia đã là đất thiên hạ rồi...
Thu Hằng/ Đại đoàn kết
