Bên thềm giếng xưa

Mẹ tôi kể, ngày ông từ chiến trường về, ông cùng bà cất ngôi nhà ngói thay thế ngôi nhà tranh. Ông đào chiếc giếng nhỏ dưới gốc nhãn, vì không muốn bà phải vất vả đi gánh nước nơi giếng khơi của làng mãi tít xóm xa. Giếng không sâu lắm, nhưng các mạch ngầm như được lọc sẵn từ dưới lòng đất tua tủa phun ra, cơ man nào là nước. Gạch xếp xung quanh thành giếng, thỉnh thoảng có tán dương xỉ bén rễ mọc lên. Nơi bờ giếng ấy, biết bao yêu dấu tuổi thơ tôi còn đọng mãi. 

Ngày đó, tôi còn là đứa trẻ lên ba, kiễng đôi chân mà cũng chẳng thể nào cao được bằng bờ giếng, tôi muốn nhìn xuống xem mẹ vừa múc gầu nước có gì dưới đó mà mát, mà trong. Mẹ cho tôi đứng lên một hòn đá nhỏ, tôi nhìn xuống qua đôi mắt tròn xoe, bờ giếng cũng là hình tròn xoe hơn cả đôi mắt tôi hấp háy. Cả một giếng nước sóng sánh, mẹ múc bao nhiêu gầu cũng chẳng thể nào cạn được. 

Ông đổ từng gầu, cho vào chiếc xô nước thật to để tưới cho gốc táo. Mùa xuân nào cũng vậy, khi cành táo sum suê ban tặng cho lũ trẻ chúng tôi chùm quả màu xanh xanh nấp sau những chiếc lá. Nhưng mỗi năm, khi cây trút hết lứa quả cuối cùng, cành táo cũng gầy gò chẳng buồn vươn sải. Mỗi buổi chiều, ông nhìn ra nơi gốc táo, thấy nắng làm đất khô cong, ông lại múc nước dưới giếng tưới cho cây. 

Mẹ đi nhổ mạ về vừa đặt quang gánh cạnh cầu ao, múc gầu nước mát, mẹ rửa chân cho tan lớp đất bùn. Chị có mái tóc dài mượt như nhung, chiều lưng lửng nắng, chị vừa đi cắt cỏ trên đồng về. Bà nấu nước bồ kết pha trong chiếc thau nhôm đặt nơi thềm giếng. Chị cúi đầu xuống, tôi múc nước bằng chiếc gáo dừa, dội nhẹ vào mái tóc cho chị gội đầu. Nước chảy tới đâu, tóc chị mịn thành thớ đen tuyền thật đẹp. 

Tôi chạy ra ngõ chơi với đám bạn cùng xóm, mồ hôi vã ra như tắm. Tôi chạy về nhà, thả dây chạc, múc nước từ dưới giếng. Xoay chiếc gầu chỗ nào không mẻ, đặt miệng vào, uống từng ngụm nước ừng ực mát trong.

Buổi tối mùa hè, trăng treo mình trên đỉnh ngọn tre, trăng soi mình xuống dưới lòng giếng nhỏ. Chị tôi rửa bát khi cả nhà vừa ăn bữa tối bên ngọn đèn tỏ, chiếc gầu gieo xuống dưới lòng giếng, tan loãng mất vầng trăng...

Thời gian khe khắt, cuộc sống chảy trôi. Ông bà tôi theo tổ tiên về với mây trời. Nơi giếng khơi trong chẳng bao giờ gạn đục, bao nhiêu chiếc gầu múc mẻ miệng rồi đổ vào thau những dòng nước mát. Giờ người quê tôi đã có nước sạch đến tận nhà. Chiếc giếng khơi đứng chơ vơ một mình bên gốc nhãn. Tôi về thăm lại chốn xưa và soi mình xuống lòng giếng, bóng nước hiện lên bao ký ức thân thương!

Nguyễn Thanh Nga/ Báo Hải Dương