Xin câu đối Cao Bá Quát (*)
Hồi Cao Bá Quát đang nghỉ ở nhà. Nhân dân quanh vùng thường rủ nhau đến xin câu đối về dán nhà, nhất là trong dịp Tết. Một hôm có hai người láng giềng cùng đến một lúc, chỉ trước sau mấy bước.
Người đến trước là một anh làm nghề đóng áo quan. Người đến sau là một chị đang có chửa gần ngày sinh. Cao Bá Quát không cần phải nghĩ ngợi lâu, cầm bút viết vào rẻo giấy cho anh thợ áo quan:
Thiên thiên tuế nguyệt nhân thiêm Thọ,
Xuân mãn càn khôn, phúc mãn Ðường.
Nghĩa là:
Trời thêm năm tháng, người thêm thọ,
Xuân khắp non sông, phúc chật nhà.
Cao Bá Quát đã khéo dùng hai chữ "Thọ" và "Ðường" để nói đến cái quan tài vì ngày xưa ta quen gọi cái quan tài là Cỗ thọ đường. Anh thợ nghe giảng rõ, vui mừng vái chào đi ra. Ðến chị bụng chửa. Cao Bá Quát nhìn chị hóm hỉnh cười, rồi lấy mảnh giấu khác, viết ngay:
Thiên thiên tuế nguyệt, nhân thiêm,
Xuân mãn càn khôn, phúc mãn.
Nghĩa là:
Trời thêm năm tháng, người thêm
Xuân đầy vũ trụ, phúc đầy.
Như vậy là Cao Bá Quát đã dùng lại câu đối nghĩ cho anh thợ áo quan hồi nãy, chỉ có bớt ở mỗi vế một chữ cuối. Nhưng như thế vẫn nói lên được rất rõ việc chị phụ nữ sắp đẻ (người thêm) và việc hiện tại trước mắt là chị đang có mang vì chữ "phúc" là "hạnh phúc" trùng âm với chữ "phúc" là "bụng"("phúc mãn" là "đầy bụng" tức là bụng có chửa).
(St)
..................................................
(*) Tiêu đề do Quê Hương đặt