Xấu thì cũng như tôi chứ gì!

Nhà thờ tiến sĩ Nguyễn Xuân Ôn tại Diễn Châu, Nghệ An

Ông nghè Nguyễn Xuân Ôn, lúc trẻ học giỏi nổi tiếng, nhưng nhà nghèo, lại không đẹp trai. Gia đình muốn dạm một cô gái đẹp trong vùng mà anh ưng ý. Cô gái biết cậu giỏi giang cũng thích, nhưng nghe dèm cậu xấu trai nên đang đắn đo.
Một hôm, cả nhà đi vắng, bỗng có một thầy nho mang đến gói quà tự xưng là con cụ cử ở Phù Diễn, nói với cô gái:
- Tôi với cô là bạn con dì. Mẹ tôi và mẹ cô là chị em họ. Ở khác huyện, nên ít có dịp qua lại. Hôm nay có việc vào tỉnh, tôi ghé thăm tưởng được gặp dì, hóa ra dì lại đi vắng.
Cô gái thấy là họ hàng, vội mời thầy nho vào nhà, têm trầu, rót nước. Ngồi nói chuyện qua loa một lúc, anh ta thân mật hỏi chuyện riêng của cô:
- Nghe nói cậu Ôn bên Quần Phương, Đông Thành muốn đi dạm cô phải không? Được đó.
Cô gái e thẹn, cúi đầu không đáp. Ông “anh họ” lại nói:
- Tôi là bạn thân cậu ta. Cậu ta học giỏi lắm, cả tỉnh, cả huyện đều biết. Lấy cậu ấy thì chắc chắn không bà nghè cũng bà cử cô ạ. Tôi nghe nói người ta bảo vì cậu ta xấu trai nên cô còn nấn ná phải không? Xấu trai thì cũng như tôi chứ gì?
Cô gái e thẹn, mãi sau mới cười, ngập ngừng:
- Anh đừng nói thế. Anh mà xấu trai à?
Hình như chỉ cốt nghe có thế, thầy nho đứng dậy cáo từ.
Cô gái cố mời anh ở lại gặp dì, nhưng anh xin từ chối vì còn nhiều việc bận.
Buổi chiều, cô gái kể lại cho bố mẹ nghe chuyện và tả hình dáng “ông anh con dì”. Bố cô liền vỗ đùi:
- Con dì con già ở mô! Chính hắn là thằng là thằng Ôn đó. Rõ ràng mi nói hắn không xấu trai nhé. Mai mốt bên ấy đến dạm là ta nhận lời ngay, được không con!

(Theo Vũ Ngọc Khánh- Kho tàng Giai thoại VN)