Ngày xửa ngày xưa ở một làng kia có một gia đình nghèo khó. Nhà có bốn người: hai vợ chồng, đứa con trai nhỏ tuổi và ông bố chồng đã già. Năm tháng ròng rã, ông bố phải làm lụng vất vả, giờ đây đã quá già yếu không còn cất nhắc được việc gì. Vì vậy ông phải hoàn toàn sống dựa vào con trai và nàng dâu. Họ coi ông là một gánh nặng.
Ngày tháng trôi qua, ông già càng ngày càng trở thành mối lo ngại cho họ. Ông cụ cần được chăm sóc nhiều. Nhưng cả nàng dâu lẫn con trai đều không đỡ đần ông gì cả. Ông phải ăn những thức ăn thừa và mặc bất cứ thứ quần áo cũ nào. Ông luôn luôn bị đói và rét. Lắm khi đứa cháu trai quá xót xa ông nội, đã sẻ phần thức ăn riêng của nó cho ông. Nhưng mỗi khi trông thấy thế bố mẹ nó lại rầy la và cấm nó không được phung phí thức ăn ngon.
Ông già rất đau khổ về cách cư xử của hai vợ chồng đứa con, ông thường than phiền oán thán. Nhưng đáng lẽ phải tìm cách an ủi ông, hai vợ chồng nhà ấy vẫn thường lặp lại cho nhau nghe câu phương ngôn cổ "Bò già sa vó, ông bọ sẩy mồm".
Sự việc này ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Ông già càng làm om sòm bao nhiêu thì nàng dâu với con trai ông càng khó chịu bấy nhiêu. Cuối cùng, họ không thể chịu đựng nổi ông già nữa. Chúng bí mật bàn mưu tính kế tống khứ ông già đi. Chúng định mang ông đến một nơi thật xa và bỏ ông ở đó. Người chồng cho biết hắn sẽ ra chợ mua một cái sọt bằng tre cứng cáp đơn sơ để bỏ ông vào đó mang đi.
- Ta sẽ mang ông lão đến một nơi thật xa, khiến ông lão không còn lần ra đường về. Ta sẽ bỏ ông lão dưới gốc cây sát lề đường đi. Thế rồi có thể có người cảm thấy xót thương mà đưa ông lão về nuôi - Người chồng bàn tính.
- Nhưng còn đối với bà con hàng xóm thì sao? - người vợ nói - Chẳng bao lâu họ sẽ biết ông cụ không còn ở đây nữa. Chúng ta phải ăn nói với họ như thế nào khi họ hỏi?
- Thì cứ nói rằng ông cụ đòi đến vùng đất thánh, ở đấy ông cụ có thể sống yên ổn cho đến lúc chết - người chồng trả lời.
Thế là họ sắp định âm mưu. Nhưng họ không biết rằng đứa con nghe lỏm được câu chuyện họ bàn tính với nhau. Ngay khi cha nó vừa đi chợ mua sọt, nó hỏi mẹ:
- Mẹ ơi! Tại sao bố lại vứt bỏ ông đi?
- Không! không! - Mẹ nó vội vàng trả lời - Chúng ta không định vứt bỏ ông đâu! Dĩ nhiên là chúng ta không làm thế. Con xem, ở đây chẳng có ai chăm sóc ông được chu đáo, bởi vì cả cha con và mẹ đều tất bật làm lụng suốt ngày. Do đó cha con định đưa ông nội đến một nơi ông được chăm nom tử tế hơn thôi.
- Chỗ ấy là ở đâu vậy mẹ? - Đứa con hỏi.
- Ồ, xa lắm, xa lắm. Đó là một nơi con chẳng thể nào biết được.
- Thế ai sẽ đến chăm sóc ông?
- Con không phải lo. Có rất nhiều người hảo tâm sẽ chăm sóc ông! - Người mẹ nói để đứa con yên tâm.
Chiều tà, người chồng về mang theo một chiếc sọt lớn. Không muốn cho hàng xóm biết chuyện mình làm, anh ta đợi đến tận đêm, khi trời tối mịt mới đặt ông bố vào cái sọt.
- Con định làm gì thế này? - Ông già hoảng hốt hỏi con - Con đặt ta vào trong cái sọt này mang đi đâu?
- Thưa bố, bố biết đấy, hai vợ chồng nhà con chẳng thể chăm nom bố được nữa. Vì vậy con định đưa bố lên miền đất thánh, ở đấy bố sẽ được mọi người đối xử tốt hơn. - Người con đáp.
Nhưng ông già không bị mắc lừa. Ông hiểu ngay vợ chồng nhà ấy định làm gì ông.
- Đồ bất hiếu! - Ông quát - Thử nhẩm xem, bao nhiêu năm qua tao nuôi mày cho đến ngày khôn lớn. Và bây giờ thì mày trả nghĩa cho bố mày như thế đấy!
Ông bắt đầu hét to, chửi mắng con trai và nàng dâu. Con trai nổi giận. Anh ta giật một cái, nâng phốc cái sọt lên lưng, xăm xăm đi ra khỏi nhà. Đứa cháu nhỏ im lặng theo dõi tất cả mọi việc xảy ra. Vừa hay khi cha nó sắp khuất dạng trong đêm tối, nó gọi to bảo cha nó:
- Bố ơi! Bố ơi! Khi nào bố đem vứt ông xong, bố nhớ giữ cái sọt cẩn thận và mang nó về nhé!
Bối rối trước câu nói của con, anh ta dừng bước, ngoảnh lại hỏi:
- Để làm gì hả con?
Đứa bé ngây thơ trả lời:
- Nhà ta còn cần đến cái sọt to ấy để khi nào bố già con mang vứt bố đi!
Nghe đứa bé nói, chân anh ta đâm loạng choạng. Không biết làm sao, anh ta chẳng thể bước thêm một bước nào nữa. Thế là anh ta quay lại và đưa người bố già trở về nhà.
(St)
