Lobby, một nghề ngoài tầm tay chúng ta?
Lương căn bản của nghề này khoảng $47.983/năm. Người ta ước tính hơn 10% trong tổng số những người hành nghề này kiếm nhiều hơn $100.000/năm. Người mới vào nghề tại các công ty tư nhân (private firm) cũng suýt soát gần $40.000/năm.
Theo đài truyền hình PBS gần đây, hiện nay có khoảng 37 ngàn người hành nghề lobby ở Thủ đô Washington.
Có người cho lobby là một hình thức “hối lộ”. Nhận xét này không đúng mà cũng không sai. Bởi vì nếu đúng là hối lộ, chắc chắn những người Mỹ sống bằng nghề này đã bị tù.
Chúng ta thấy Tổng thống Richard Nixon bị buộc phải từ chức về vụ Watergate. Tổng thống Bill Clinton bị thẩm vấn về vụ Monica Lewinski. Gần đây nhất, Thống đốc tiểu bang Illinois, Rod Blagojevich bị Thượng viện bang truất phế vì mưu tính hối mại chức quyền…
Trong khi đó, Tổng thống George H.W. Bush Senior sau khi rời khỏi Tòa Bạch Ốc, ông được công ty Carlyle Group mời làm cố vấn với đồng lương cao. Tưởng cũng nên nhắc lại, tập đoàn Bin Laden của Saudi Arabia có phần hùn trong công ty này. Lúc đó, chính phủ Saudi Arabia đã chi hơn 170 tỷ USD để mua vũ khí của Mỹ qua trung gian Carlyle Group.
Cũng thế, Bộ trưởng Quốc phòng MacNamara sau khi rời khỏi chức vụ, hai tháng sau đó ông được bổ nhiệm chức Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (World Bank). Vì thế, viên chức cao cấp ở Mỹ không còn giữ chức vụ, chưa phải là hết cơ hội hái ra tiền.
Ở đất nước này, đại đa số viên chức hay những nhà lập pháp đương quyền hầu như không bao giờ họ nhận quyền lợi hay tặng phẩm từ nhóm lobby. Và ai là người cần đến vận động hành lang (lobby) để thông qua luật lệ có lợi cho họ? Thường là những công ty hay tập đoàn đấu thầu các dịch vụ liên quan đến quốc phòng, họ mới bỏ tiền ra trả lương cho những công ty hay văn phòng chuyên về vận động hành lang.
Hiện nay, tổ chức Organizing for America cho biết các công ty bảo hiểm sức khỏe đã bỏ ra hàng trăm triệu đô la để lobby ở Quốc hội và Thượng viện với hy vọng giết chết dự luật cải tổ y tế do Tổng thống Barack Obama đề nghị.
Trong tổng số 37 ngàn người nói trên, sống bằng nghề này, không biết có người Việt Nam nào không. Ngoài ra, cũng có những hình thức lobby khác nữa, có lẽ rất ít người Việt Nam ở Mỹ quan tâm tới.
Nguyễn Á Độc Lập (Hoa Kỳ)
