Nhà khoa học Việt Nam tại Kazakhstan: Từ đam mê đến 'trách nhiệm kép'

Vừa qua, nhà khoa học Việt Nam Đỗ Đức Tôn, Phó Giáo sư, Tiến sĩ trường Đại học Nazarbayev (Kazakhstan), Chủ tịch Hội trí thức Việt Nam tại Kazakhstan, đã được Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Kazakhstan trao giải thưởng "Nhà khoa học xuất sắc nhất" và Huy hiệu danh dự "Vì những cống hiến trong sự phát triển khoa học" nhằm ghi nhận những có đóng góp quan trọng của ông cho sự phát triển khoa học và công nghệ ở sở tại.

Nhân dịp này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Đức Tôn đã trò chuyện với Báo Thế giới và Việt Nam truyền cảm hứng về niềm đam mê khoa học và sự cống hiến tri thức cho cả hai dân tộc, trở thành cầu nối gắn kết tình hữu nghị giữa Việt Nam và Kazakhstan.

Ông có thể chia sẻ cảm xúc khi những cống hiến của mình được chính phủ Kazakhstan ghi nhận?

Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới chính phủ Kazakhstan đã ghi nhận những đóng góp của tôi và xem đây là niềm vinh dự cho cá nhân và cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Kazakhstan.

Sự ghi nhận này không chỉ là động lực để tôi tiếp tục nỗ lực cống hiến mà còn là minh chứng cho tình hữu nghị và hợp tác ngày càng gắn bó giữa Việt Nam và Kazakhstan.

Vậy cơ duyên nào khiến ông đam mê và gắn bó với ngành khoa học?

Từ nhỏ, tôi đã đam mê môn Toán và Lý, giành giải thưởng cấp tỉnh Bắc Ninh. Tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hà Nội (nằm trong tốp đầu của trường), tôi nhận ra rằng bản thân vẫn còn khao khát được khám phá nhiều hơn, đào sâu hơn vào thế giới tri thức.

Từ đó, tôi quyết định theo học thạc sĩ tại Việt Nam và tiến sĩ tại Hàn Quốc. Tôi nhận ra đam mê học thuật là mục tiêu lâu dài.

May mắn được Đại học Nazarbayev mời làm Giáo sư, tôi tiếp tục theo đuổi đam mê khoa học và đóng góp cho giáo dục tại Kazakhstan. Đây không chỉ là cột mốc quan trọng trong sự nghiệp mà còn là nơi tôi có thể tiếp tục theo đuổi đam mê khoa học, đào sâu nghiên cứu đóng góp cho nền giáo dục và tại Kazakhstan.

Là người Việt Nam ở Kazakhstan, ông cảm nhận thế nào về vai trò và trách nhiệm của mình trong việc cống hiến tri thức cho cả hai dân tộc?

Tôi cảm nhận rõ "trách nhiệm kép" của mình nên vừa cố gắng đóng góp cho địa phương qua nghiên cứu và giảng dạy, đồng thời tri ân đất nước đã giúp tôi phát triển sự nghiệp.

Mặt khác, tôi cũng muốn trở thành cầu nối gắn kết tình hữu nghị giữa Việt Nam và Kazakhstan, thông qua các hoạt động nghiên cứu, chương trình trao đổi học thuật và hỗ trợ sinh viên Việt Nam, nhằm làm sâu sắc thêm hợp tác song phương trong khoa học, công nghệ và giáo dục.

Năm 2024, Hội trí thức Việt Nam tại Kazakhstan được thành lập và tôi vinh dự được bầu làm Chủ tịch Hội. Ngày 5/5 vừa qua, thay mặt Hội, tôi có bài phát biểu chào mừng Tổng Bí thư Tô Lâm đến thăm và gặp gỡ cộng đồng người Việt Nam tại Kazakhstan.

Theo lời Tổng Bí thư Tô Lâm từng nhấn mạnh, khoa học công nghệ có tầm quan trọng trong “kỷ nguyên vươn mình” của dân tộc và chúng tôi sẽ lấy đó làm kim chỉ nan, tiếp tục nỗ lực đóng góp cho sự phát triển quê hương Việt Nam.

Lần gần đây nhất về thăm Việt Nam của ông là khi nào? Ông cảm nhận gì về nỗ lực chuyển đổi số và phát triển khoa học công nghệ mới ở Việt Nam hiện nay?

Tôi thường về Việt Nam ít nhất hai lần mỗi năm, tổng thời gian khoảng hai tháng, nhờ chế độ nghỉ Đông - Hè của Đại học Nazarbayev. Điều này giúp tôi cập nhật thông tin về giáo dục và khoa học công nghệ ở Việt Nam, nơi tôi có mạng lưới hợp tác rộng rãi.

Theo tôi được biết, Việt Nam đang nỗ lực xây dựng nền kinh tế số thông minh qua các dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong y tế, giáo dục và nông nghiệp. Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ đang bắt kịp xu hướng toàn cầu mà còn khẳng định quyết tâm tạo dựng một nền kinh tế số dựa trên tri thức và đổi mới sáng tạo.

Tôi tự hào chứng kiến sự chuyển mình này và tin rằng với nền tảng và chính sách hiện nay, Việt Nam có thể trở thành điểm đến hấp dẫn cho hợp tác nghiên cứu quốc tế và là cầu nối khoa học giữa khu vực và thế giới.

Trân trọng cảm ơn ông!