Sachsen - Anhalt ..... Du ký

Bang Sachsen-Anhalt tuy là nơi có tỷ lệ thất nghiệp cao trong nước Đức, nhưng tình cảm thân thiết của những người dân vùng đất có bề dầy 1200 năm lịch sử thuộc miền đông nước Đức này dành cho con người Việt Nam, cho sự tinh tế của văn hóa Việt Nam cũng như nền ẩm thực phong phú, cân bằng âm dương của Việt Nam đã  thật sự làm chúng ta cảm động và đáng phải nâng niu, trân trọng.

Như truyền thống hữu nghị lâu đời vốn có từ thời CHDC Đức, dù kinh tế có khó khăn, ngân sách luôn thiếu hụt, nhưng đã 13 năm nay, chính quyền Bang vẫn cố gắng hỗ trợ cho cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống tại đây một cách thiết thực nhất.

Hội Hữu Nghị Đức-Việt Magdeburg đã ra đời dưới sự hỗ trợ về cơ sở vật chất và một phần tài chính của chính quyền thành phố Magdeburg. Không chỉ giúp cộng đồng trong việc tư vấn, hỗ trợ thủ tục hành chính, pháp lý, ngôn ngữ,... để người Việt Nam có thể hòa nhập tốt vào cuộc sống ở nước sở tại mà vẫn giữ được ngôn ngữ mẹ đẻ, giữ được bản sắc dân tộc mình, Hội còn là cầu nối hữu nghị giữa hai dân tộc Đức-Việt, góp phần củng cố và tăng cường thêm sự đoàn kết, hiểu biết lẫn nhau thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao, trưng bày giới thiệu sản phẩm hàng hóa và các món ăn Việt Nam hàng năm.

Cộng đồng người Việt ở đây chủ yếu là công nhân hợp tác lao động, anh chị em đi học nghề, giáo viên dậy nghề, du học từ thời Đông Đức ở lại. Và số còn lại là sang theo diện đoàn tụ gia đình, du học, nghiên cứu sinh. Giống như một xã hội Việt Nam thu nhỏ, trong cộng đồng cũng có đủ các thành phần, các tầng lớp xã hội từ thấp đến cao, từ bình thường đến cá biệt, giầu nghèo, sang hèn đều có cả. Bên cạnh những tấm gương sáng cũng vẫn còn những “Chí Phèo thời hiện đại”.

Như truyền thống bao đời của tổ tiên chúng ta, họ đã phải lao động cật lực, hy sinh tất cả những sở thích cá nhân, ngày nghỉ để sinh sống và tự khẳng định mình mà không trông chờ vào trợ cấp xã hội như một số dân nhập cư các nước khác. Đa số bà con đều sống tự túc, chủ yếu là kinh doanh xuất nhập khẩu, giao hàng sỉ, buôn bán lẻ và phục vụ ăn uống như mở nhà hàng, quầy ăn nhanh. Tinh thần tự lực, tự cường, bản chất tốt đẹp ấy, đức tính hay lam hay làm ấy đã làm cho người Đức phải nể phục và đã dành nhiều lời nói tốt đẹp khi nói về người Việt Nam. Giữ một vai trò đáng kể trong ngành kinh doanh buôn bán và ngành phục vụ ăn uống, cộng đồng nhỏ bé của người Việt ở đây có quyền tự hào vì đã đóng góp một phần không nhỏ vào ngân sách hàng năm của Bang.

Tất cả anh chị em trong ban Chấp hành Hội đều là những người “ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng” tham gia công tác Hội chỉ vì lòng nhiệt tình mà không có lương. Qua nhiều nhiệm kỳ, dù có những lúc hoạt động còn trầm lắng, nhưng với sự cố gắng của họ, cùng các họat động thường xuyên của văn phòng Hội, cùng với Hội Sinh Viên, Hội Cựu Quân nhân Việt Nam, Hội đã thực sự duy trì và phát triển phong trào của cộng đồng, xứng đáng với lòng tin của bà con trong tiểu bang và dành được những tình cảm đặc biệt của người dân Đức ở đây.

Tháng 8/2005, trong báo cáo đánh giá của chính quyền thành phố Magdeburg về tình hình hòa nhập của người nước ngoài, Hội Hữu nghị Đức-Việt Magdeburg đã được biểu dương là điển hình duy nhất trong tổ chức Liên hiệp Hữu nghị các nước, vì không những giúp cộng đồng người Việt Nam hòa nhập tốt được vào cuộc sống của địa phương mà còn thông qua các hoạt động cộng đồng, giao lưu văn hóa thường xuyên của mình, đã góp phần làm đẹp thêm cho nền văn hóa đặc sắc, đa dạng lâu đời của thành phố Magdeburg.

Cứ mỗi khi Xuân về, những người dân Magdeburg - cả người Việt cũng người Đức đều cùng nhau đón hai cái Tết của hai dân tộc. Tết Việt Nam ở đây từ lâu đã trở thành Ngày Hội văn hóa và ẩm thực Việt Nam và luôn là một sự kiện không thể thiếu được trong đời sống văn hóa của thành phố này. Sự có mặt thường xuyên của các ông Thị Trưởng, Phó Thị Trưởng thành phố và ngài Đại sứ Việt Nam tại CHLB Đức trong ngày Tết Việt Nam đã trở thành một biểu tượng cao đẹp của tình đoàn kết hữu nghị giữa hai dân tộc, hai nhà nước. Đồng thời các món ăn truyền thống của người Việt chúng ta trong ngày Tết cổ truyền như bánh chưng, giò chả, nem rán, xôi gấc, bánh cuốn, mỳ xào thập cẩm,... từ nhiều năm nay đã được các vị khách và bạn bè Đức ưa chuộng và luôn được chờ đợi với niềm thích thú nhất.

Các chương trình biểu diễn nghệ thuật của cộng đồng người Việt Nam, những làn điệu dân ca, những động tác múa uyển chuyển, trữ tình của các điệu múa dân gian, những váy áo truyền thống duyên dáng, rực rỡ sắc màu Việt Nam xoay tròn trong những âm thanh độc đáo của tiếng đàn bầu, đàn tranh, đàn nguyệt, đàn tơ-rưng, tiếng sáo réo rắt, tiếng trống rộn ràng như giữa Hội Làng, đã luôn là những điểm sáng và cuốn hút rất đông người xem trong các dịp Tết, các ngày giao lưu văn hóa và lễ hội truyền thống của Magdeburg và Bang Sachsen- Anhalt.

Tiếp nối và gìn giữ bản sắc độc đáo này, trí tuệ và tinh hoa của văn hóa Việt Nam giờ đây lại được các cháu ở lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng trong khắp tiểu bang thể hiện qua các điệu múa truyền thống như múa sạp, múa nón, múa hát dân ca, múa hát ca ngợi hòa bình trên trái đất, múa hiện đại. Điều đáng nói ở đây là sự tận tụy, hy sinh, của các bậc phụ huynh đáng kính. Từ bộ trang phục, nơ cài,... cho các buổi biểu diễn, cho đến việc đảm bảo sức khỏe và thời khóa biểu học tập của các cháu ở trường đều được họ chăm lo đến từng chi tiết. Và  khi cần họ cũng sẵn sàng lên sân khấu, trở thành diễn viên cùng biểu diễn và phụ họa cho con cháu mình mà không quản ngại tuổi tác.

Phong trào thể thao cộng đồng cũng đã phát triển mạnh mẽ với các đợt thi đấu tranh giải cúp bóng bàn thiếu niên nhi đồng, cúp bóng đá,... nhân các ngày kỷ niệm hàng năm: ngày giỗ Tổ Hùng Vương, ngày thống nhất đất nước 30/4, ngày sinh nhật Bác Hồ 19/5, ngày Quốc khánh 2/9, ngày thể thao cộng đồng, đợt thi đấu giao hữu với đội bóng Magdeburg, với các đội bóng cộng đồng ở các tiểu bang khác trong nước Đức. Trong tháng 4/2005 vừa qua, Câu lạc bộ Thể thao Magdeburg của cộng đồng đã chính thức ra đời nhằm tìm kiếm và phát hiện các tài năng trẻ dưới sự hỗ trợ tích cực của các thế hệ vận động viên, cầu thủ lão thành đang sinh sống làm ăn tại đây.

Với truyền thống “thương người như thể thương thân”, dù ở xa Tổ Quốc nhưng bằng những hành động cụ thể của mình, cộng đồng người Việt Nam ở đây đã thường xuyên tổ chức các đợt quyên góp, lấy chữ ký, ủng hộ bằng tiền cho nạn nhân chiến tranh, nạn nhân chất độc da cam đioxin, những người nghèo khó, vùng sâu vùng xa, hỗ trợ cho đồng bào bị bão lụt,... ở trong nước. Hơn 10 năm qua, sau nhiều đợt quyên góp, số tiền đã chuyển về nước lên đến hàng trăm triệu đồng. Những người con xa Tổ quốc ở đây mặc dù còn nhiều khó khăn vất vả, kẻ ít người nhiều, nhưng vẫn luôn hướng về đất mẹ với tất cả tình cảm yêu thương nhất.

Trong chúng ta dường như ít ai có thể nhận ra được những vẻ đẹp tiềm ẩn, những việc làm phi thường của những con người rất bình thường, giản dị đang sống bên cạnh mình, khi mà giữa bề bộn lo toan cuộc sống, vất vả mưu sinh, ai ai cũng mải miết vô tình đi qua. Đã có rất nhiều những gương mặt điển hình, nhũng người kinh doanh giỏi, những ông bố bà mẹ quản lý gia đình giỏi và nuôi dậy con cái nên người, những người tích cực đóng góp cho phong trào và giữ vững đoàn kết cộng đồng, hướng về Tổ Quốc mà chúng ta chưa biết đến.

Từ số này, chúng tôi xin giới thiệu rộng rãi tới bạn đọc một loạt bài ký sự về những câu chuyện có thật từ những con người cụ thể trong cộng đồng người Việt Nam tại bang Sachsen-Anhalt. Sự quan tâm và ủng hộ của bạn đọc gần xa sẽ là nguồn động viên to lớn đối với những người đang làm công tác cộng đồng nơi đây. 

Mùa Thu năm 2005
Hội Hữu nghị Đức – Việt Magdeburg