Hồ Chí Minh: Một thời đại và mãi mãi
|
|
Đêm 16 tháng 5, chương trình truyền hình trực tiếp kỷ niệm 50 năm Đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại. Chiến tranh đã kết thúc 34 năm, nhưng những gì được tái hiện dù ít ỏi trong chương trình này vẫn làm tôi bàng hoàng về sự khốc liệt của cuộc chiến. Chiến tranh không phải là điều mà bất cứ dân tộc nào mong đợi. Nhưng chiến tranh đã minh chứng nhân cách, giấc mơ và lòng quả cảm của nhân loại cho hoà bình và lẽ phải của mình.
Và một lần nữa, tôi được nghe lại những bài hát viết dọc đường mòn Hồ Chí Minh. Không trực tiếp tham gia vào cuộc chiến, không một ngày đi trên con đường đầy bom đạn ấy, nhưng qua những bài hát, tôi đã nhận ra sự phi thường của một dân tộc. Những bài ca bay qua cái chết. Những bài ca hiển lộ tâm hồn và tinh thần của một dân tộc.
Quyền năng của một con người vì lợi ích dân tộc
| "Dân tộc này đã đi tới thắng lợi vì họ đã sống một đời sống của niềm tin - niềm tin gắn liền với tên tuổi của một người ái quốc vĩ đại: Hồ Chí Minh. Khi cái tên Hồ Chí Minh vang lên thì niềm tin của mỗi người dân Việt Nam lúc đó đã được dựng lên bền vững, chói sáng và bất diệt." |
Vì sao trong những năm tháng gian khổ nhất, đói rét nhất và máu chảy nhiều nhất của dân tộc, những đứa con của dân tộc ấy lại sẵn sàng hiến dâng tất cả sự sống của mình không một chút đắn đo hay sợ hãi? – tôi nhiều lần tự đặt câu hỏi.
Có lẽ, vì họ đã nhận ra lẽ sống chân chính của con người được sinh ra trên mặt đất này. Có lẽ, vì họ đã sống một đời sống của niềm tin - niềm tin gắn liền với tên tuổi của một người ái quốc vĩ đại: Hồ Chí Minh. Khi cái tên Hồ Chí Minh vang lên thì niềm tin của mỗi người dân Việt Nam lúc đó đã được dựng lên bền vững, chói sáng và bất diệt.
Điều gì đã khiến cái tên Hồ Chí Minh trở nên thiêng liêng và mang một quyền năng đến vậy?
Hồ Chí Minh - Người không phải là một vị Thánh, không phải là một nhà thuyết giáo siêu phàm, Người chỉ là một người yêu con người và yêu tổ quốc với toàn bộ sự sống của mình. Và dân tộc đã nhận ra đó là người con suốt đời hiến dâng cho lợi ích của dân tộc.
Ngay từ khi còn hoạt động ở nước ngoài, khi số phận và con đường của dân tộc Việt Nam vẫn chìm trong bóng tối, khi không ít người Việt Nam nhìn về tổ quốc với nỗi tuyệt vọng, thì Hồ Chí Minh, mọi nơi, mọi lúc chỉ biết đến dân tộc và đấu tranh cho độc lập, tự do của dân tộc mình.
Ngay cả những lúc, những nơi chỉ một mình, xung quanh là những thế lực luôn luôn muốn dập tắt tiếng nói về độc lập, tự do của những dân tộc đang nô lệ, Người vẫn cất lên tiếng nói kiêu hãnh về dân tộc, tiếng nói của khát vọng tự do cho dân tộc ấy.
|
|
|
|
| "Người đặt niềm tin vào từng con người nhỏ bé. Khi ấy, những con người nhỏ bé và vô danh đó bỗng vụt lớn lên với niềm kiêu hãnh làm người và sẵn sàng hiến dâng tất cả cho giấc mơ tự do của con người." |
Khoảng thời gian Người sống xa tổ quốc để tìm đường giải phóng dân tộc mình khỏi kiếp sống nô lệ đủ làm cho những người khác mệt mỏi và kiệt sức về chính giấc mơ họ từng mang theo: một dân tộc Việt Nam độc lập, tự do. Nhưng giấc mơ đó trong con người Hồ Chí Minh càng ngày càng lớn, càng toả sáng và không một phút giây dừng lại.
Người đã đi đến tận cùng của giấc mơ đó bằng con đường của một chiến sỹ đấu tranh kiên định và bền bỉ cho tự do.
Quyền năng của con người biết đặt niềm tin vào dân
Trở về tổ quốc, trước mắt Người là những người dân Việt Nam nô lệ lầm than. Nhưng Người biết rằng: trong những con người nô lệ lầm than kia đang trú ngụ giấc mơ lớn lao và mãnh liệt về độc lập, tự do. Sứ mệnh của Người là đánh thức giấc mơ lớn của toàn bộ dân tộc từ bóng tối, từ đói nghèo, từ gông cùm và từ máu chảy.
| "Lời hứa trước một đứa trẻ cũng hệ trọng như lời hứa trước một dân tộc. Khi người lãnh đạo thực hiện được lời hứa trước một đứa trẻ thì mới có khả năng thực hiện được lời hứa trước một dân tộc.” |
Khi chính quyền cách mạng đầu tiên được thành lập, Người đã tập hợp tất cả những người con ưu tú nhất của dân tộc này làm một. Với Hồ Chí Minh, tất cả những người Việt Nam đều là những đứa con của một dân tộc bị áp bức.
Người bước đến trước một người nông dân với niềm tin mãnh liệt rằng người nông dân đó là một người yêu nước chân chính. Và người nông dân đó trở thành một chiến sỹ đấu tranh cho tự do của dân tộc.
Người bước đến trước một cháu bé với niềm tin ấy và cháu bé trở thành một chiến sỹ đấu tranh cho tự do.
Khi Người đặt niềm tin vào những con người nhỏ bé và vô danh thì con người đó vụt lớn lên với niềm kiêu hãnh làm người và sẵn sàng hiến dâng tất cả cho giấc mơ tự do của con người.
Đối với Hồ Chí Minh, dân tộc là trên hết. Dân tộc là tài sản của tất cả con người sinh ra trên mảnh đất của dân tộc đó kể cả những người đã có một thời lầm lạc. Chính vì vậy mà tất cả nhân dân Việt Nam đã đứng bên người trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc.
Hai câu chuyện nhỏ
Có biết bao câu chuyện đã làm nên sự vĩ đại của Hồ Chí Minh. Nhưng có hai câu chuyện làm tôi không thể nào quên được.
Lời hứa của lãnh đạo và nhân cách một dân tộc
Câu chuyện thứ nhất kể về lời hứa của Hồ Chí Minh trước một cô bé dân tộc ít người.
Những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp, một lần Người ghé qua một bản người Thái. Một cô bé trong bản nói với Người là em muốn có một chiếc vòng bạc. Người đã hứa với em bé đó.
Sau chín năm, kháng chiến thành công, không ai ở bản người Thái đó còn nhớ câu chuyện về cô bé xin chiếc vòng bạc và lời hứa của Người. Bởi chuyện đó là một chuyện quá nhỏ bé và không cần phải nhớ đối với một vị Chủ tịch nước. Nhưng Người đã quay lại bản người Thái đó.
|
|
Người trở lại để thực hiện lời hứa của một con người với một con người trong khi đất nước lúc đó còn ngàn vạn công việc và ngàn vạn thách thức. Đấy là danh dự của một con người. Đấy là tình yêu và sự tôn trọng nhân dân của một lãnh tụ cho dù nhân dân có lúc là những người đói khát, u buồn và tăm tối.
Nhân cách lớn của Hồ Chí Minh là ở đó. Sự linh thiêng của Hồ Chí Minh là ở đó. Bởi lời hứa trước một đứa trẻ cũng hệ trọng như lời hứa trước một dân tộc. Khi người lãnh đạo thực hiện được lời hứa trước một đứa trẻ thì mới có khả năng thực hiện được lời hứa trước một dân tộc.
Việc làm đó của Hồ Chí Minh không chỉ làm cho cá nhân Người trở nên vĩ đại mà làm cho nhân cách của dân tộc này trở nên vĩ đại.
Sứ mệnh lớn lao nhất của một lãnh tụ không phải là làm cho dân tộc trong một năm hay hai năm tăng trưởng được bao nhiêu phần trăm mà là làm cho dân tộc ấy hiển lộ là một dân tộc có nhân cách lớn. Và chỉ khi có nhân cách lớn, con người mới thực sự cải biến được thế gian.
Một đêm thức trắng và quyết định tử hình
| Khi niềm tin đang bị mai một đi, khi lợi ích của dân tộc đang bị lợi ích cá nhân đe dọa, thì những câu chuyện về Bác cần được kể lại ngày ngày. Có lòng tin và tạo dựng được niềm tin của dân tộc - Đó là di sản lớn nhất mà Bác để lại cho dân tộc. |
Cuối cùng, Người đã ký vào bản án tử hình kẻ phản bội nhân dân. Tội của vị quan chức kia đã rõ ràng. Luật pháp với tội danh ấy cũng đã rõ ràng. Nhưng Hồ Chí Minh đã thức trọn một đêm để đi đến quyết định cuối cùng.
Người thức trắng không phải vì suy nghĩ về sự thiệt, hơn của bản án đó. Đêm trắng ấy là một đêm mà chủ nghĩa nhân văn trong trái tim Người mất ngủ.
Trong cái đêm trắng tưởng dài bất tận ấy, một bên là gia đình và những người thân của vị cán bộ quyền chức phạm tội đợi quyết định cuối cùng của người lãnh tụ tối cao của dân tộc. Còn một bên là toàn dân tộc đợi quyết định này.
Quyết định của Hồ Chí Minh lúc đó sẽ gián tiếp khẳng định với dân tộc rằng: máu của dân tộc này đã và đang đổ xuống là cho lợi ích và sự trong sạch của dân tộc, không phải cho một số kẻ hưởng lợi từ máu của những con người chân chính. Cuối cùng, lợi ích dân tộc phải cao hơn tất cả mọi lợi ích cá nhân.
|
|
|
|
Từ cái đêm thức trắng lịch sử ấy, chúng ta chưa bao giờ được biết đến một đêm trắng nào nữa cho dù mức độ tham nhũng của một số cán bộ có quyền chức còn nguy hại hơn vị cán bộ quân đội năm xưa. Phải chăng luật pháp chúng ta đã thay đổi? Hay phải chăng nhân cách của dân tộc này có điều gì bất ổn?
Việc một cán bộ có quyền chức tham nhũng nhưng không bị xử đúng tội hay là xử “giả vờ” không phải là làm chúng ta mất đi mấy trăm tỷ hay mấy nghìn tỉ mà sự thiếu nghiêm minh đó làm mất đi niềm tin của dân tộc.
Bởi dù không muốn thì chúng ta đều phải thừa nhận rằng: chỉ là những cán bộ có quyền chức, những người đầy tớ của nhân dân như Hồ Chí Minh từng nói, mới là những người có điều kiện tham nhũng.
Và họ là người mang tính quyết định trong việc tạo dựng niềm tin cho dân tộc đặc biệt ở những thời kỳ khó khăn mà dân tộc phải đương đầu.
Đêm trắng ấy là bài học lớn trong khía cạnh chống tham nhũng của dân tộc ta, nhưng lớn hơn nó là bài học về chủ nghĩa yêu nước. Hồ Chí Minh đã thức trắng một đêm để rồi dân tộc của Người được thanh thản kể cả khi hiến dâng sự sống cá nhân cho lợi ích của dân tộc.
Nếu Người không thức trắng một đêm như thế thì dân tộc này có thể phải thức trắng ngàn đêm sau đó để mà cúi đầu suy ngẫm.
Hai câu chuyện nói trên phải được kể lại ngày ngày trong đời sống của chúng ta, nhất là khi niềm tin của người này người khác đang mai một đi, khi lợi ích của dân tộc đang bị lợi ích cá nhân đe dọa. Hai câu chuyện đó chứa đựng bí quyết làm nên nhân cách lớn của một con người và cũng là của một dân tộc.
Trong lịch sử hiện đại của dân tộc Việt Nam, thời đại Hồ Chí Minh là thời đại một lần nữa làm nên nhân cách lớn của dân tộc Việt Nam. Dân tộc này đã trở thành biểu tượng cho những dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới, biểu tượng của lẽ sống làm người, biểu tượng của giấc mơ về độc lập, tự do và sự dâng hiến không mệt mỏi cho giấc mơ ấy.
Và Hồ Chí Minh là người con ưu tú nhất của dân tộc Việt Nam trong thời đại ấy. Sự hiến dâng của Hồ Chí Minh cho dân tộc và nhân cách của Người mãi mãi là sự linh thiêng và quyền uy của cái Đẹp. Đó không chỉ là tài sản vô giá của một thời đại mà là của mãi mãi. Bởi ở đó chứa đựng ý nghĩa tối thượng của đời sống thế gian: Giấc mơ hoà bình và sự dâng hiến toàn vẹn cho giấc mơ ấy.
Hạnh Nguyên
