Việt Nam và Nhật Bản thúc đẩy hợp tác phát triển công nghiệp văn hóa

Tham dự hội nghị có Giáo sư Yuji Suzuki, Chủ tịch Liên hiệp các Hội UNESCO Nhật Bản, Tổng thư ký Liên hiệp các Hội UNESCO Châu Á-Thái Bình Dương; bà Nguyễn Lệ Hằng, Phó Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Ngày Nay và các diễn giả, khách mời là chuyên gia, học giả, doanh nghiệp, cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản.

Phát biểu khai mạc, bà Nguyễn Lệ Hằng khẳng định hội nghị là sự nối dài của một hành trình chung, nơi hai tổ chức UNESCO Việt Nam và UNESCO Nhật Bản đã cùng vun đắp niềm tin, chia sẻ trách nhiệm lan tỏa các giá trị UNESCO trong nhiều năm qua.

Bà nhấn mạnh, tại Việt Nam, quan niệm “văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển” đã được khẳng định qua các chính sách và chiến lược phát triển văn hóa - xã hội. Chính vì vậy, hội nghị quốc tế tại Tokyo đã tiếp nối tinh thần này trong dòng chảy hợp tác quốc tế, qua những nỗ lực bền bỉ giữa Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam và Liên hiệp các Hội UNESCO Nhật Bản.

Bà cho biết chủ đề của hội nghị “Công nghiệp văn hóa – Động lực chiến lược trong phát triển bền vững” – cũng là chủ đề được cả hai bên lựa chọn, cho thấy sự đồng điệu sâu sắc trong tầm nhìn và cách thức hoạt động. Nhật Bản, với nền tảng công nghiệp sáng tạo tiên tiến, và Việt Nam, với kho tàng di sản phong phú đang chuyển mình mạnh mẽ trong thời đại số, có thể tìm thấy trong nhau những kinh nghiệm quý giá về cách gìn giữ bản sắc mà vẫn thúc đẩy đổi mới, sáng tạo.

Bà bày tỏ tin tưởng trong tinh thần đoàn kết và hợp tác quốc tế, tình hữu nghị giữa Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam và Liên hiệp các Hội UNESCO Nhật Bản sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành mô hình hợp tác tiêu biểu trong phong trào UNESCO toàn cầu.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN, Giáo sư Yuji Suzuki, Chủ tịch Liên hiệp các Hội UNESCO Nhật Bản, Tổng thư ký Liên hiệp các Hội UNESCO Châu Á-Thái Bình Dương, cho rằng văn hóa, theo nghĩa thông thường, là một lối sống, dựa trên cách sống và cách suy nghĩ của con người. Ông nhận định nhìn từ góc độ đó, văn hóa dựa trên cuộc sống của con người, và mỗi lối sống đều khác nhau tùy theo khu vực, con người và tôn giáo.

Giáo sư Suzuki nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu và quan trọng nhất là bảo tồn đúng đắn các di sản xã hội và văn hóa. Ông cho rằng mặc dù Nhật Bản và Việt Nam có những trải nghiệm lịch sử khác nhau, cả hai nước đều có chung tầm quan trọng trong việc trân trọng cộng đồng địa phương và truyền lại văn hóa của dân tộc cho thế hệ sau.

Giáo sư cho biết Nhật Bản thực sự rất coi trọng việc giảng dạy văn hóa trong giáo dục bắt buộc, bắt đầu từ bậc tiểu học. Điều này dựa trên quan điểm rằng văn hóa dân tộc là sự tổng hợp các nền văn hóa của từng vùng miền, thay vì loại bỏ những đặc điểm riêng biệt của các cộng đồng địa phương để tạo nên một nền văn hóa dân tộc.

Giáo sư nhấn mạnh nền văn hóa độc đáo cả ở Việt Nam và Nhật Bản, nên được coi là tài sản chung toàn cầu. UNESCO đã công nhận những di sản này là Di sản Thế giới. Việc nâng cao nhận thức về văn hóa Việt Nam và văn hóa của các cộng đồng địa phương Nhật Bản theo cách này là một sáng kiến văn hóa rất quan trọng.

Chia sẻ với phóng viên TTXVN, Đạo diễn Nguyễn Huy Quang, đại diện Công ty Cổ phần Nghệ thuật Vạn Show, cho biết một trong những ví dụ minh họa tiêu biểu cho hiệu quả của phát triển công nghiệp văn hóa tại Việt Nam là việc đầu tư cho những chương trình nghệ thuật quy mô lớn tại Việt Nam trong khoảng 10 năm trở lại đây. Nhiều chương trình nghệ thuật đã khẳng định được giá trị qua thời gian, có sức sống từ 5-8 năm, đem lại sức thu hút rất lớn đối với du lịch, đặc biệt là du khách quốc tế đến Việt Nam và góp phần lan tỏa giá trị bản sắc văn hóa Việt Nam. Các chương trình nghệ thuật có sự phát triển từ chất liệu văn hóa, văn hóa dân tộc nói riêng, đã góp phần tạo ra một hệ sinh thái đem về nguồn thu kinh tế cho địa phương.

Đạo diễn Nguyễn Huy Quang bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm của UNESCO Việt Nam và UNESCO Nhật Bản tới những hoạt động công nghiệp văn hóa nói chung và hoạt động biểu diễn nói riêng để có thêm nhiều cơ hội giao lưu và xúc tiến thương mại trong lĩnh vực văn hoá nghệ thuật, có thêm nhiều cơ hội học hỏi từ sự thành công đặc biệt của Nhật Bản trong gìn giữ bản sắc và phát huy giá trị văn hóa.

Hội nghị có hai phiên thảo luận với diễn giả là các đạo diễn, nghệ sĩ, doanh nhân của cả Việt Nam và Nhật Bản cũng như các đại diện cho cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản. Hai phiên thảo luận đã diễn ra sôi nổi, với nhiều ý kiến đối thoại thực chất, đóng góp sáng kiến cho nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa, cùng chia sẻ tầm nhìn về công nghiệp văn hóa. Từ những tham luận sâu sắc, những chia sẻ thực tiễn, đến những màn biểu diễn và vinh danh các nghệ sĩ, nghệ nhân – tất cả đã làm nổi bật một thông điệp quan trọng: văn hóa không chỉ là di sản tinh thần mà còn là động lực chiến lược cho phát triển bền vững.

Nguyễn Tuyến – Phạm Tuân (TTXVN)