Làng sơn mài Tương Bình Hiệp

Sản phẩm sơn mài Tương Bình Hiệp phong phú, đa dạng về mẫu mã

Giữa thế kỷ XVIII, nhiều người thợ sơn mài từ vùng đất miền Trung trong quá trình di dân đã mang theo nghề sơn vào xứ Đồng Nai, Gia Định, trong đó có Tương Bình Hiệp. Tuy vậy, ban đầu ở làng nghề mới chỉ có một vài hộ chuyên làm sơn son thếp vàng và pha chế sơn then. Đến mãi về sau, làng nghề Tương Bình Hiệp dần dần phát triển, thợ sơn mài ở đây mới trở nên nổi tiếng khắp vùng Nam Kỳ lục tỉnh.

Đến làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp, nơi đây có nhiều thể loại như: sơn lộng; sơn mài vẽ lặn, vẽ phẳng, vẽ nổi, thếp vàng bạc, sơn mài cẩn ốc, cẩn trứng và sơn khắc… Riêng loại sơn truyền thống làm sơn mài Tương Bình Hiệp là một hỗn hợp sơn Nam Vang và sơn Phú Thọ được pha chế riêng khác với các vùng khác trong cả nước.

Theo nghệ nhân Lê Bá Linh, chủ doanh nghiệp sơn mài Tư Bốn, trong khâu chế biến sơn, đánh sơn cho chín được xem là một khâu quan trọng, đòi hỏi tay nghề, quá trình tích lũy kinh nghiệm lâu năm của người thợ sơn. Để tạo nên một tác phẩm sơn mài sản xuất theo kiểu truyền thống cũng cần phải trải qua 25 công đoạn. Nhiều công đoạn phải làm đi làm lại tới 6 lần mới đạt yêu cầu như công đoạn hom, sơn lót. Riêng công đoạn sơn mỗi sản phẩm phải mất từ 3 - 6 tháng mới đảm bảo yêu cầu chất lượng. Sự kỳ công này là cơ sở để mỗi bức sơn mài Tương Bình Hiệp trở thành một tác phẩm nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ cao qua sự tỉ mỉ, tâm huyết sáng tạo đến từng chi tiết của các nghệ nhân.

Nét đẹp truyền thống của sơn mài Tương Bình Hiệp vẫn được duy trì qua nhiều thế hệ chính là sự tinh xảo, nhẹ nhàng, thanh thoát trong mỗi chi tiết, đường nét. Đặc biệt, sản phẩm sơn mài Tương Bình Hiệp được một số chuyên gia đánh giá có tính năng chịu đựng được cả ở vùng khí hậu hàn đới châu Âu khi không bị bong nứt hoặc biến dạng.

Nghề sơn mài truyền thống Tương Bình Hiệp những năm gần đây đang có sự phát triển rực rỡ về mọi mặt. Với những giá trị của mình, sản phẩm sơn mài truyền thống Tương Bình Hiệp trải qua hàng trăm năm gìn giữ và phát triển không chỉ là niềm tự hào của một làng nghề mà còn trở thành một di sản văn hóa đáng trân trọng của dân tộc.

Hà My (Làng Việt Online)