Kim Lan - làng gốm cổ của kinh thành Thăng Long

Nằm cách Bát Tràng chỉ một con sông nhưng gần như không ai biết đến làng gốm Kim Lan - dù rằng bề dày truyền thống của Kim Lan hơn Bát Tràng hàng vài trăm năm.

Tin liên quan

Gốm thành phẩm được nhiều địa phương trong và ngoài nước ưa chuộng

Đến làng gốm Kim Lan (xã Kim Lan, Gia Lâm, Hà Nội) bạn sẽ cảm nhận rõ cái mộc mạc bình dị của làng quê và đâu đó vẫn còn nhiều đường nét đặc trưng của một làng nghề cổ truyền Đồng bằng sông Hồng.

Từ nguyên liệu đất làng, qua bàn tay tài hoa và khéo léo của các nghệ nhân đã tạo ra những sản phẩm đẹp và hữu ích cho đời sống hàng ngày. Điểm đặc biệt của gốm Kim Lan là các sản phẩm không quá cầu kì về chi tiết mà tạo được sự tiện dụng, thoải mái cho người sử dụng.

Cùng với các làng gốm khác như gốm Phù Lãng (Bắc Ninh), gốm Bát Tràng (Hà Nội)... Làng gốm cổ Kim Lan đã trải qua bao thăng trầm để tồn tại cùng thời gian và góp phần quan trọng trong việc giữ gìn, phát huy truyền thống một làng nghề lâu đời và quảng bá văn hóa Việt với bạn bè trong nước và quốc tế.

Năm 2001, nhà khảo cổ Nhật Bản Nishimura Masanari và các sinh viên đại học Quốc gia Hà Nội đã tiến hành khai quật di tích Kim Lan. Tại ba hố đào thám sát đã tìm thấy nhiều mảnh gốm sứ cao cấp, trong đó có gốm sứ Long Tuyền, Việt Châu của Trung Hoa. Đặc biệt, tại đây còn tìm thấy nhĩ bôi (chén uống rượu có tai) từ thế kỷ 11, một mảnh vỡ của đĩa men lam, đường kính 45cm, lòng đĩa vẽ phượng, lần đầu tiên tìm thấy ở Việt Nam, ngoài ra còn thấy dấu tích một lò nấu đường và nền một công trình kiến trúc kích thước 20x10m. Đầu năm 2003, di vật tìm được gồm vật liệu kiến trúc, vật liệu trang trí, đồ gốm sứ cổ. Đặc biệt người ta còn tìm thấy các con kê, mảnh bao nung, đồ gốm sống men, đồ phế phẩm... dấu tích của lò gốm thời Trần còn khá nguyên vẹn. Dựa trên kết quả ba lần khai quật, các nhà khảo cổ đi đến kết luận: Kim Lan từng là trung tâm sản xuất gốm sứ cổ vào thế kỷ 13-14. Gốm Kim Lan có khả năng xuất khẩu do những mảnh gốm thời Trần có hoa văn gần giống những mảnh gốm tìm thấy ở Philippines và Indonesia. Đến nay người dân và các nhà khảo cổ đã tìm được hàng vạn di vật trên đất Kim Lan. Nhờ đó, khu vực Hàm Rồng, xã Kim Lan chính thức được công nhận là di chỉ khảo cổ học. Dù có lịch sử và truyền thống lâu đời hơn hẳn Bát Tràng nhưng Kim Lan cứ lặng lẽ, bình dị như từ xưa vẫn thế. Người dân Kim Lan cứ cần cù, chân chất như từ xưa vẫn thế...

Kim Lan cũng rất chú trọng phát triển các sản phẩm đồ gốm phục vụ cho xây dựng như ngói trang trí, con tiện lan can…