Chủ nhiệm Ủy ban dự Hội nghị phát huy nguồn lực cộng đồng người Việt Nam ở châu Âu thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt Nam – EU tại Bỉ và gặp mặt cộng đồng tại Pháp

Tham dự Hội nghị có khoảng 500 đại biểu từ 13 cơ quan, địa phương trong nước, 06 cơ quan đại diện Việt Nam tại một số nước châu Âu và 36 hội đoàn kiều bào từ 20 quốc gia. 

Về phía các cơ quan trong nước, có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, đại diện Bộ Công Thương, Bộ Khoa học - Công nghệ; lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh: Bạc Liêu, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Ninh, Vĩnh Long, Ninh Bình và Thành phố Huế. 

Chương trình chính của Hội nghị gồm các phiên tham luận và thảo luận, Lễ chứng kiến trao đổi các văn kiện thỏa thuận hợp tác và gặp gỡ song phương giữa các tổ chức, hội đoàn người Việt tại châu Âu với các đoàn công tác của Bộ, ngành, địa phương trong nước. 

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Đại sứ Việt Nam tại Bỉ Nguyễn Văn Thảo - Trưởng phái đoàn Việt Nam bên cạnh Liên minh châu Âu, Trưởng Ban tổ chức Hội nghị, khẳng định cộng đồng người Việt Nam tại châu Âu đã có nhiều đóng góp quan trọng trong suốt quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây và xây dựng, phát triển đất nước hiện nay. Mặc dù còn nhiều khó khăn, kiều bào ở châu Âu đã đoàn kết xây dựng cộng đồng vững mạnh, có uy tín, vị thế và đóng góp không nhỏ cho nước sở tại, đồng thời góp phần thúc đẩy quan hệ Việt Nam-EU trong suốt 35 năm qua.

Đại sứ cho rằng với thế mạnh hơn 01 triệu người, trong đó có hàng chục nghìn chuyên gia, trí thức, doanh nghiệp, hàng trăm hội đoàn rất tâm huyết đóng góp cho đất nước, cộng đồng người Việt Nam tại châu Âu sẽ tiếp tục có những đóng góp quan trọng vào tăng cường hợp tác Việt Nam-EU trong giai đoạn phát triển mới trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt ở 3 trụ cột: Thương mại - Đầu tư, Khoa học- Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Văn hóa - Du lịch. Đại sứ bày tỏ mong muốn Hội nghị lần này không chỉ trao đổi về cơ hội hợp tác mà còn là dịp gắn kết tình cảm của đất nước với kiều bào, cùng chung tay tạo nên sức mạnh phát triển quê hương. 

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng đánh giá cao sáng kiến của Đại sứ quán Việt Nam tại Bỉ và Phái đoàn Việt Nam tại Liên minh châu Âu (EU), phối hợp với Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán Việt Nam tại các nước châu Âu tổ chức chuỗi các sự kiện thúc đẩy toàn diện quan hệ Việt Nam - EU trong bối cảnh hai bên kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, trong đó có Hội nghị đánh giá 5 năm triển khai EVFTA chiều ngày 6/6.

Thứ trưởng nhấn mạnh cả nước đang quyết tâm thực hiện công cuộc cải cách, với 04 đột phá thể hiện qua các Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, bao gồm Nghị quyết 57, Nghị quyết 59, Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68, với niềm tự hào, hy vọng về một khí thế hào hùng, tinh thần mãnh liệt của dân tộc, vì sự phát triển vươn mình của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Sự chung tay, góp sức về mọi mặt của cộng đồng hơn 6 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có cộng đồng hơn 01 triệu người tại châu Âu có ý nghĩa hết sức to lớn.

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng nhấn mạnh cộng đồng người Việt Nam phát huy sự am hiểu về văn hoá tiêu dùng, nhiều doanh nhân làm chủ các doanh nghiệp về xuất nhập khẩu, có sẵn các mạng lưới nhà hàng, siêu thị do kiều bào làm chủ, có thể kết nối với các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước đưa hàng hoá của Việt Nam vào các chuỗi siêu thị của người Việt, thâm nhập vào các chuỗi siêu thị lớn của châu Âu; đồng thời có thể đóng vai trò cầu nối, tham gia hỗ trợ giới thiệu các dự án về các địa phương, cũng như làm đầu mối tại sở tại, thay mặt các địa phương tiếp cận các đối tác EU, đặc biệt đối với những dự án thuộc các lĩnh vực mũi nhọn của đất nước như đường sắt cao tốc, điện hạt nhân, công nghiệp bán dẫn, an ninh mạng…

Lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo có tiềm năng tạo động lực mới trong quan hệ Việt Nam – EU, các nhà khoa học, chuyên gia người Việt tại châu Âu có thể giúp tư vấn, chia sẻ thông tin và kinh nghiệm trong các chương trình, mô hình đào tạo, nghiên cứu và phát triển (R&D) mà phía châu Âu đã triển khai, đồng thời làm cầu nối, tham gia thúc đẩy các dự án hợp tác giữa EU và Việt Nam, hỗ trợ đào tạo nhân lực chất lượng cao trong nước… 

Về văn hóa và du lịch, kiều bào có thể giới thiệu, quảng bá văn hoá Việt Nam, thúc đẩy khách du lịch châu Âu tới Việt Nam; hỗ trợ kết nối giữa các địa phương có tiềm năng về du lịch và các công ty lữ hành sở tại do người Việt làm chủ để tổ chức các hoạt động quảng bá thường xuyên, giới thiệu điểm đến du lịch ở Việt Nam cho người dân ở châu Âu.

Hội nghị đã có 25 tham luận, phát biểu về nhiều chủ đề như chiến lược phát triển công nghệ mới, công nghệ hạt nhân, công nghệ sinh học, an ninh mạng, chuyển đổi số, phát huy và lan tỏa văn hóa thông qua tiếng Việt, ẩm thực, thúc đẩy du lịch..., cùng nhiều ý kiến bình luận, thảo luận mở. Đại diện các bộ, ngành, địa phương đã cập nhật về các định hướng phát triển lớn trong nước và của địa phương, kêu gọi sự đóng góp của cộng đồng người Việt ở châu Âu và mong muốn kiều bào phát huy vai trò là cầu nối, không chỉ tăng cường liên kết, khai thác các tiềm lực, sản phẩm của Việt Nam mà còn quảng bá hình ảnh, văn hóa đất nước sang châu Âu, thúc đẩy giao lưu, học hỏi, chuyển giao công nghệ giữa EU và Việt Nam, khẳng định sẽ tiếp tục cải cách các thủ tục trong nước để tạo điều kiện cho bà con có thể đóng góp nhiều hơn cho quê hương đất nước. 

Đại diện các tổ chức, hội đoàn, chuyên gia, trí thức người Việt tại châu Âu khẳng định sẵn sàng đóng góp nhiều hơn nữa, cùng chung tay góp sức với đất nước thực hiện các chương trình hành động, thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa Việt Nam và EU, sẵn sàng là cầu nối góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ Việt Nam-EU. Nhiều đại biểu đã đề xuất các giải pháp, kiến nghị về chính sách trong nước để tạo đột phá về khoa học công nghệ, thể hiện sự đồng thuận và hướng ứng Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, đồng thời khẳng định sẵn sàng chia sẻ các kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn của mình cũng như kết nối hệ sinh thái tri thức và công nghệ tiên tiến tại châu Âu với các dự án về khoa học công nghệ và doanh nghiệp tư nhân trong nước.

Đại sứ Việt Nam tại Đức, Bulgaria và Ba Lan khẳng định sẽ đồng hành với cộng đồng người Việt Nam để hiện thực hóa các sáng kiến, đồng thời đề nghị các cơ quan trong nước tiếp tục đẩy mạnh cải cách quy định, chính sách để tạo điều kiện hơn nữa cho kiều bào đóng góp nhiều hơn cho đất nước, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn hơn đối với các đối tác EU.

Phát biểu tổng kết, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Trung Kiên đã ghi nhận và cảm ơn tất cả ý kiến đóng góp, tham luận tại Hội nghị. Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, việc gắn kết cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với quê hương tiếp tục được khẳng định là một nhiệm vụ quan trọng nhằm tìm lời giải cho các bài toán phát triển của đất nước. Hội nghị đã diễn ra thành công, thể hiện rõ vai trò của cộng đồng trong việc làm cầu nối và đồng hành cùng sự phát triển đất nước. Các ý kiến đóng góp đã chỉ ra những nội dung trọng tâm cần triển khai trong thời gian tới nhằm biến tiềm năng thành giải pháp cụ thể. Hội nghị đã tập trung làm rõ 03 nhóm vấn đề lớn là thúc đẩy thương mại, khoa học và đổi mới sáng tạo, duy trì và phát huy vai trò hội đoàn.

Tiếp theo phần tham luận, thảo luận, trong khuôn khổ Hội nghị đã diễn ra 154 cuộc gặp song phương giữa các tổ chức, hội đoàn người Việt Nam với các đoàn công tác trong nước; các bên đã trao đổi 26 văn bản thỏa thuận, thể hiện mong muốn hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương với kiều bào ở châu Âu. Đáng chú ý, nội dung trao đổi tại các cuộc gặp song phương được các bên đánh giá khá hiệu quả, tập trung vào các dự án, chương trình hành động cụ thể, nhiều ý tưởng có thể sớm triển khai. Bà con kiều bào thể hiện tinh thần hào hứng, phấn khởi, và đặt nhiều hy vọng vào các cải cách, đổi mới trong nước, cho rằng đây là bước phát triển tích cực, tạo động lực mới để cộng đồng kiều bào ở châu Âu có thể đóng góp nhiều hơn cho đất nước. Các đại biểu đánh giá cao Hội nghị lần này đã tạo diễn đàn để các tổ chức, hội đoàn người Việt ở châu Âu gặp gỡ, không chỉ với các cơ quan trong nước, mà còn kết nối lẫn nhau, qua đó tăng cường sự đoàn kết, bổ trợ lẫn nhau, cùng nhau lan tỏa hình ảnh người Việt Nam tương thân, tương ái trong cộng đồng sở tại.
 

Trước đó, trong thời gian ở Pháp từ ngày 05-06/6/2025, Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Trung Kiên đã có buổi làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp và gặp mặt đại diện hội đoàn người Việt Nam tại Pháp.

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Trung Kiên nhấn mạnh nỗ lực xuyên suốt của Nhà nước trong việc gắn kết kiều bào với đất nước, đặc biệt trong việc tìm kiếm các giải pháp để tận dụng nguồn lực từ cộng đồng phục vụ các vấn đề phát triển. Các hoạt động kết nối kiều bào gần đây, như Hội nghị tổng kết 5 năm triển khai Đề án “Huy động người Việt Nam ở nước ngoài tham gia giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm và các kênh phân phối hàng Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2020-2024”, đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, cần tiếp tục triển khai các biện pháp cụ thể để biến những ý tưởng thành giải pháp thực tiễn, đồng hành với tiến trình đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững của đất nước. Ông cũng trao đổi về tình hình phát triển của đất nước trong giai đoạn hiện nay và quyết tâm của Đảng, Nhà nước thực hiện các mục tiêu lớn hướng tới kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 100 năm thành lập nước, thông qua 04 Nghị quyết lớn của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57, 59, 66 và 68) và kêu gọi kiều bào tại Pháp, nhất là chuyên gia, trí thức, nhà khoa học tiếp tục đóng góp cho đất nước nhất là trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và trong các dự án lớn như năng lượng hạt nhân, đường sắt cao tốc…
 

Tại cuộc gặp, Đoàn công tác đã lắng nghe nhiều ý kiến xác đáng từ đại diện các hội đoàn như: Hội người Việt Nam tại Pháp (UGVF), Hội doanh nhân Việt Nam tại Pháp (ABVietFrance), Hội Tinh hoa Việt Nam, Cánh Diều, Mạng lưới trí thức trẻ Việt Nam tại Pháp, Mạng lưới chuyên gia hạt nhân Việt Nam tại Pháp, Hội sinh viên Việt Nam tại Pháp, Hội Âu Việt, Hội Hương sắc Việt Nam, Hợp ca Quê hương, Hội Tôn vinh văn hóa Việt (APCV)...về các vấn đề kiều bào quan tâm và có nguyện vọng đóng góp cho đất nước, như vấn đề song tịch đối với những người sinh ra và lớn lên ở nước ngoài có bố/mẹ là người Việt Nam, để làm sao huy động được năng lực của những người này phục vụ cho phát triển đất nước; mong muốn Nhà nước hỗ trợ cho các hoạt động, dự án văn hóa và tổ chức dạy học tiếng Việt của cộng đồng; sự hợp tác giữa các chuyên gia trong và ngoài nước nhằm nâng tầm công nghệ tiến tới tự chủ công nghệ cho Việt Nam trong lĩnh vực trọng điểm như an toàn hạt nhân, đường sắt cao tốc…

Dịp này, Chủ nhiệm Ủy ban cũng đã đến thăm trụ sở của Hội người Việt Nam tại Pháp (UGVF) và gặp mặt thành viên Ban Chấp hành Hội. Trụ sở của UGVF (tại số 16 Petit Musc, quận 4 Paris) được hình thành trong những năm 1960-1970 từ sự đóng góp của nhiều bà con trong phong trào Việt kiều yêu nước, ủng hộ sự nghiệp đấu tranh thống nhất đất nước của dân tộc. Trụ sở chứng kiến những thời khắc lịch sử của phong trào cũng như của đất nước, là nơi đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ cộng hòa và Chính phủ Mặt trận giải phóng miền Nam Việt Nam gặp mặt cộng đồng và thông tin về kết quả Hiệp định Paris, ngay sau khi Hiệp định được ký kết. Trải qua những giai đoạn khó khăn, trụ sở luôn là mái nhà chung của nhiều thế hệ hội viên UGVF, nơi lưu giữ và bảo tồn nhiều tư liệu quý của Phong trào, cũng như là nơi diễn ra các hoạt động quan trọng của Hội.

Thế Mai