Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài trả lời phỏng vấn Tạp chí Quê Hương

Phóng viên: Được biết Thứ trưởng vừa dẫn đầu Đoàn công tác đi một số nước châu Âu và có nhiều cuộc tiếp xúc, gặp gỡ kiều bào, điều gì để lại ấn tượng nhất đối với Thứ trưởng

Ông Nguyễn Phú Bình: Tôi vừa đi 6 nước châu Âu và có các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc, trao đổi cởi mở, chân tình và thẳng thắn với kiều bào tại Anh, Ai-len, Hà Lan, Đức, Séc, Ba Lan và Belarus. Chuyến đi giúp tôi hiểu rõ thêm tình hình kiều bào tại các nước này. Cộng đồng người Việt tại mỗi nước có những đặc thù riêng, khác nhau về số lượng (Anh có khoảng 35.000 người, Ai len: 3.000; Hà Lan: 10.000; Đức: 100.000; Séc: 40.000; Ba Lan: 20.000; Belarus: 500), khác nhau về lịch sử hình thành cũng như điều kiện và môi trường sống. Song nhìn chung, cộng đồng tại mỗi nước đều đang có những chuyển động tích cực, cho dù vẫn còn những khó khăn nhất định. Điều mà tôi cảm nhận sâu sắc từ chuyến đi là tình cảm của kiều bào đối với quê hương, đất nước mà kiều bào dành cho Đoàn chúng tôi. Bà con luôn quan tâm, theo dõi tình hình; vui mừng, phấn khởi trước những thành tựu mà đất nước đạt được sau gần 20 năm đổi mới; đồng cảm, trăn trở với những khó khăn của nhân dân trong nước... Bà con đánh giá cao các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài cũng như những kết quả ban đầu đã đạt được sau một năm triển khai thực hiện Nghị quyết này.

Phóng viên: Thứ trưởng vừa nhắc tới các chuyển động tích cực và khó khăn. Xin Thứ trưởng cho biết chi tiết thêm. 

Ông Nguyễn Phú Bình: Trên cương vị là Chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài, tôi rất vui là trong những năm gần đây, xu hướng chung của cộng đồng người Việt tại các nước nêu trên là tập hợp nhau lại, hình thành các tổ chức, hội đoàn hoạt động hướng về Tổ quốc và được chính quyền sở tại công nhận và tạo điều kiện giúp đỡ. Các hội đoàn này đã làm tốt vai trò đoàn kết, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau về tinh thần cũng như vật chất; góp phần duy trì bản sắc văn hóa Việt Nam... Tại một số nơi (Ai len, Séc, Đức...) hội đã có trụ sở, có người chuyên trách lo công việc hội, cử giáo viên dạy tiếng Việt cho con em; thường xuyên tổ chức các sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể thao, giải trí... đồng thời tham gia tích cực vào các họat động xã hội tại địa phương, được chính quyền sở tại đánh giá cao.

Tôi cũng có dịp đi thăm một số cơ sở làm ăn kinh doanh của kiều bào (công ty New World (Anh), tập đoàn ASG (Ba Lan), một số cơ sở sản xuất kinh doanh ở Karlory Vary, Praha (Séc), Beclin (Đức)... Nhiều cơ sở làm ăn có quy mô đáp ứng các tiêu chuẩn của EU với số vốn nhiều triệu đô la Mỹ, góp phần tạo công ăn việc làm cho bà con người Việt và người dân sở tại, được chính quyền sở tại hoan nghênh và đánh giá cao. Đây có thể coi là những tấm gương người Việt ở nước ngoài làm ăn thành đạt, rất đáng tự hào. Tôi cũng thăm nhiều địa điểm làm ăn kinh doanh khác nhau của bà con ở Đức, Séc, Ba Lan... Do nhiều nguyên nhân khác nhau, bên cạnh những thuận lợi, những tấm gương làm ăn thành đạt nêu trên, một bộ phận bà con còn có khó khăn nhất định trong kinh doanh, làm ăn, buôn bán.

Điều làm tôi rất phấn khởi là bà con luôn quan tâm tới sinh họat tinh thần, đặc biệt là vấn đề dạy và học tiếng Việt cho con em kiều bào. Tôi rất xúc động khi biết có nhiều tấm gương sáng trong cộng đồng, không quản ngại khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất, tài liệu, giáo trình, chuyên môn.., luôn tận tụy, gắn bó với việc học hành của các cháu, duy trì và mở rộng các lớp học tiếng Việt.

Phóng viên: Theo Thứ trưởng cộng đồng người Việt tại các nước này cần làm gì để có thể vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển?

Ông Nguyễn Phú Bình: Các nước mà tôi đã tới, đều đã là thành viên của EU (trừ Belarus) và đang tích cực tham gia vào quá trình hội nhập khu vực, theo các tiêu chuẩn của EU. Do vậy, cộng đồng người Việt tại các nước này nên sớm thích nghi với tình hình mới này, tranh thủ các mặt thuận lợi, khắc phục các khó khăn để từng bước ổn dịnh cuộc sống, hội nhập và phát triển. Đây là việc không dễ dàng ngay cả đối với người dân của các nước sở tại. Tuy nhiên, tấm gương của những kiều bào thành công như nêu trên là một khích lệ lớn trong quá trình chuyển đổi.

Phóng viên: Được biết Thứ trưởng có các cuộc tiếp xúc với chính quyền sở tại. Xin Thứ trưởng cho biết đánh giá của các nước về cộng đồng người Việt.

Ông Nguyễn Phú Bình: Tại một số nước, tôi có các cuộc tiếp xúc đối ngoại và rất phấn khởi là các nước đều đánh giá khách quan về cộng đồng người Việt. Cố vấn đối ngoại cua Thủ tướng Đức cho rằng cộng đồng người Việt tại Đức là kho báu, là tài sản quý và trong tương lai cần được khai thác, làm cầu nối góp phần củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Séc khẳng định Việt Nam là một đối tác quan trọng và cho rằng, Séc có một cộng đồng người Việt đông (khoảng 40.000 người) là một lợi thế và muốn tranh thủ lợi thế này để tăng cường và phát triển quan hệ với Việt Nam. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Ba Lan nhấn mạnh là có tới 200 công ty của người Việt hoạt động kinh doanh có hiệu quả đáp ứng các tiêu chuẩn kinh doanh và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai nước... Bạn mong ta cùng hợp tác giải quyết một số vấn đề còn tồn tại mà cả hai bên cùng quan tâm nhằm xây dựng cộng đồng người Việt tại các nước này ngày càng ổn định và phát triển.