Hà Nội tự tin bước vào giai đoạn kiến tạo mới – nơi thể chế, văn hóa và con người hòa quyện thành sức mạnh
Mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ Thủ đô Hà Nội đều là một dấu mốc quan trọng trong hành trình ngàn năm Thăng Long – Hà Nội. Nhưng Đại hội lần này diễn ra trong một thời khắc đặc biệt của lịch sử: thế giới đang tái cấu trúc trật tự phát triển, đất nước bước vào giai đoạn đổi mới thể chế toàn diện, còn Thủ đô thì vừa đứng trước cơ hội phát triển chưa từng có, nhưng cũng đối diện với những thách thức về hạ tầng, môi trường, văn hóa và chất lượng sống. Hà Nội hôm nay đang đứng ở đúng điểm giao giữa truyền thống lắng đọng và tương lai chuyển mình mạnh mẽ.

Trong bối cảnh ấy, Đại hội Đảng bộ Thủ đô không chỉ là dịp tổng kết một nhiệm kỳ, mà còn là diễn đàn xác lập tầm nhìn mới cho một Thủ đô toàn cầu hóa, sáng tạo và nhân văn. Đại hội phải trả lời được những câu hỏi có tính thời đại: Hà Nội sẽ dẫn dắt quốc gia như thế nào trong kỷ nguyên thể chế thông minh và kinh tế tri thức? Làm sao để phát triển mà không đánh mất bản sắc của một kinh đô ngàn năm văn hiến? Và làm thế nào để mỗi người dân Hà Nội được sống hạnh phúc, an toàn và tự hào giữa thành phố vì Hòa Bình?
Hà Nội hôm nay không chỉ mang sứ mệnh là trung tâm chính trị – hành chính của cả nước, mà còn là thủ đô của văn hóa, sáng tạo và khát vọng Việt Nam hùng cường. Nếu Thành phố Hồ Chí Minh là "đầu tàu kinh tế", thì Hà Nội phải là ngọn hải đăng về tư duy phát triển, về thể chế và giá trị nhân văn. Đại hội lần này vì vậy không chỉ là một sự kiện chính trị, mà là lời cam kết với tương lai – một tương lai mà Hà Nội được kiến tạo không chỉ bằng các công trình xây dựng, mà bằng trí tuệ, văn hóa và niềm tin của nhân dân.
BỐI CẢNH TOÀN CẦU & CƠ HỘI CỦA HÀ NỘI
Thế giới đang định hình một trật tự phát triển mới. Sau đại dịch COVID - 19, nhân loại bước vào kỷ nguyên tái cấu trúc toàn diện – nơi các giá trị phát triển được định nghĩa lại. Chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và cạnh tranh bằng bản sắc trở thành ba trụ cột của thế kỷ XXI. Thành phố nào làm chủ được năng lượng sạch, công nghệ cao và văn hóa sáng tạo – thành phố đó sẽ dẫn đầu. Trong bức tranh toàn cầu ấy, Hà Nội – với vị thế lịch sử, văn hiến và trí tuệ đặc biệt – có cơ hội định vị mình như một thủ đô sáng tạo hàng đầu châu Á, nơi quá khứ và tương lai hòa quyện trong cùng một nhịp phát triển.
Đây cũng là thời điểm Việt Nam bước vào quỹ đạo đổi mới thể chế sâu rộng. Những nghị quyết lớn của Bộ Chính trị về các lĩnh vực trụ cột, then chốt đã tạo nên nền tảng cho một công cuộc "đổi mới lần hai". Với vị thế đặc biệt, Hà Nội phải đi đầu trong hiện thực hóa các tư duy mới này. Nếu TP Hồ Chí Minh là phòng thí nghiệm của năng động kinh tế, thì Hà Nội phải là phòng thí nghiệm của đổi mới thể chế và văn hóa quản trị – nơi tinh hoa trí tuệ quốc gia được kết tinh và lan tỏa.
CHUYỂN MÌNH MẠNH MẼ HƠN
Để thực hiện sứ mệnh phát triển xứng tầm, Hà Nội đang đứng trước cơ hội lớn để tự hoàn thiện và bứt phá mạnh mẽ. Thành phố nhận diện rõ những điểm nghẽn trong quản trị đô thị, trong cơ chế phối hợp và phân cấp, để từ đó chủ động xây dựng một mô hình quản trị hiện đại, linh hoạt, tương xứng vai trò Thủ đô. Hệ thống hạ tầng, giao thông, môi trường và không gian sống đang được đặt vào trung tâm của chiến lược đầu tư mới – hướng tới một Hà Nội xanh, sạch, thông minh và đáng sống hơn.
Cơ cấu kinh tế Thủ đô đang chuyển dịch mạnh mẽ sang các ngành công nghiệp sáng tạo, khoa học – công nghệ và dịch vụ chất lượng cao, khẳng định vị thế trung tâm đổi mới của cả nước. Những nỗ lực cải thiện hạ tầng y tế, giáo dục, nhà ở và không gian công cộng đang góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân – yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững, cần phải đẩy mạnh hơn nữa. Bản sắc văn hóa Thăng Long – Hà Nội, thay vì bị mai một, đang được khơi dậy và lan tỏa mạnh mẽ trong từng công trình, nếp sống và không gian đô thị.
Trận mưa lịch sử vừa qua cũng là lời nhắc nhở để Hà Nội chuyển mình mạnh mẽ hơn, không chỉ "vá lỗi" hạ tầng mà tái thiết toàn diện với tầm nhìn dài hạn. Đại hội Đảng bộ lần này vì thế mang trong mình khát vọng đổi mới – dám nhìn thẳng, dám đổi khác và dám hành động để kiến tạo một Thủ đô văn minh, hiện đại, bền vững.
TẦM NHÌN CHIẾN LƯỢC CHO HÀ NỘI 2025-2030
Từ thực tiễn đó, tầm nhìn chiến lược cho Hà Nội giai đoạn 2025–2030 cần được khái quát bằng ba trụ cột: Thủ đô sáng tạo – Thủ đô dẫn dắt – Thủ đô đáng sống. Hà Nội phải đi đầu trong đổi mới thể chế, hành xử mẫu mực trong quản trị đô thị và trở thành hình ảnh tiêu biểu cho chất lượng sống của người dân Việt Nam.
Đột phá đầu tiên là thể chế. Hà Nội cần một mô hình chính quyền đô thị hai cấp linh hoạt, trao quyền và trách nhiệm mạnh hơn cho cơ sở, quản trị bằng dữ liệu và minh bạch. Chỉ khi được tự chủ về quy hoạch, ngân sách và nhân sự, Thủ đô mới thật sự trở thành "thiết chế đặc biệt" trong hệ thống quốc gia.
Đột phá thứ hai là hạ tầng và không gian đô thị. Hà Nội phải phát triển mạnh phía Bắc sông Hồng và chuỗi đô thị vệ tinh để giãn mật độ dân cư; hoàn thành các tuyến metro, vành đai 4 và 5, mở rộng hồ điều hòa, tạo nên một mạng lưới giao thông xanh và đô thị chống chịu, thích ứng thiên tai. Không để Thủ đô chìm trong nước phải trở thành lời cam kết chính trị và đạo đức của nhiệm kỳ mới, theo tinh thần chỉ đạo gần đây của Tổng Bí thư Tô Lâm về xử lý căn cơ những vấn đề xã hội bức xúc.
Đột phá thứ ba là chất lượng sống. Phát triển hàng chục vạn căn nhà ở xã hội, xây dựng hàng trăm công viên – vườn hoa, bảo đảm mọi dịch vụ thiết yếu như giáo dục, y tế, văn hóa đều trong tầm tiếp cận 15 phút. Hà Nội phải là nơi con người được sống an toàn, khỏe mạnh, hạnh phúc và tự hào.
GIỮ HỒN THĂNG LONG- KHƠI NGUỒN SÁNG TẠO
Nhưng dù phát triển đến đâu, Hà Nội vẫn phải giữ hồn Thăng Long – linh hồn của dân tộc Việt Nam. Giữ hồn không chỉ là bảo tồn di tích, mà là khơi dậy tinh thần nhân văn, thanh lịch và trọng nghĩa của người Tràng An. Văn hóa không phải là phần trang trí cho phát triển, mà là trụ cột chiến lược ngang hàng với kinh tế và thể chế. Hà Nội cần biến danh hiệu "Thủ đô sáng tạo UNESCO" thành hành động thực chất – mở rộng không gian sáng tạo, nghệ thuật công cộng, du lịch văn hóa; bảo tồn di sản gắn với quy hoạch đô thị, để mỗi công trình mới đều đối thoại với ký ức thành phố. Công nghiệp văn hóa – điện ảnh, thiết kế, thời trang, ẩm thực, nghệ thuật đường phố – phải trở thành một động lực tăng trưởng mới. Một thành phố hiện đại mà thiếu hồn cốt văn hóa sẽ chỉ là đô thị to lớn nhưng kém hấp dẫn; còn một Hà Nội biết hòa quyện quá khứ và tương lai sẽ có sức sống bền vững như chính lịch sử của nó.
HÀNH ĐỘNG CHO MỘT THỦ ĐÔ KIẾN TẠO TƯƠNG LAI
Từ tầm nhìn đến hành động, Hà Nội cần một văn hóa thực thi mới – dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Mỗi cán bộ phải biết chắt chiu từng cơ hội để kiến tạo tương lai, coi hiệu quả phục vụ nhân dân là thước đo danh dự chính trị. Cần đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào quản lý đô thị, quy hoạch giao thông, phòng chống thiên tai, xây dựng chính quyền số, kinh tế số và công dân số. Cùng với đó là mở rộng liên kết vùng, hình thành hành lang kinh tế xanh Hà Nội – Bắc Ninh – Hưng Yên, phát triển cực tăng trưởng mới phía Bắc sông Hồng và chuỗi đô thị vệ tinh bền vững.
Quan trọng hơn hết, người dân phải được đặt vào trung tâm của mọi chính sách. Từ con đường, trường học, bệnh viện đến từng dự án quy hoạch, tất cả phải bắt đầu từ nhu cầu và quyền lợi của nhân dân. Khi người dân được tôn trọng, lắng nghe và đồng hành, chính quyền sẽ mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
HÀ NỘI TRONG KHÁT VỌNG VIỆT NAM HÙNG CƯỜNG
Lịch sử đã nhiều lần chọn Hà Nội làm nơi khởi đầu cho những bước ngoặt của dân tộc. Ngàn năm trước, vua Lý Thái Tổ dời đô về Thăng Long với khát vọng mở ra thời kỳ thịnh trị và đã thực sự mở ra một thời kỳ thịnh trị rực rỡ của dân tộc. Hôm nay, trong kỷ nguyên hội nhập và thể chế hóa hiện đại, Hà Nội lại một lần nữa được trao sứ mệnh dẫn dắt. Đại hội Đảng bộ Thủ đô lần này không chỉ là sự kiện chính trị, mà là lời hiệu triệu toàn dân tự tin bước vào giai đoạn kiến tạo mới – nơi thể chế, văn hóa và con người hòa quyện thành sức mạnh.
Giữ hồn Thăng Long – Khơi nguồn sáng tạo – Lan tỏa nhân văn – đó phải là tinh thần cốt lõi của Thủ đô trong nhiệm kỳ mới. Nếu Hà Nội thành công, cả nước sẽ thành công. Nếu Hà Nội phát triển hùng cường, Việt Nam nhất định sẽ bước vào kỷ nguyên hùng cường.
Và khi ấy, giữa thế kỷ XXI, thế giới sẽ nhận ra một Hà Nội vừa hiện đại, vừa thấm đẫm bản sắc, vừa chan chứa tinh thần nhân văn – nơi quá khứ và tương lai hòa quyện, nơi tinh hoa Việt Nam tỏa sáng cùng nhân loại. Người dân Thủ đô có quyền tin tưởng, và cả nước đều gửi trọn niềm hy vọng rằng: Hà Nội sẽ khẳng định vị thế của mình – một thành phố tiên phong, dẫn dắt bằng tầm nhìn; một Hà Nội của kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình, phồn vinh và hạnh phúc.
Hà Nội – thành phố của ngàn năm văn hiến, của trí tuệ Việt Nam và khát vọng phát triển mạnh mẽ, đầy nhân văn, người Tràng An văn minh, thanh lịch.
TS. Nguyễn Sĩ Dũng
(Nguồn: baochinhphu.vn)