Kể chuyện sống và làm việc ở Hà Nội

Hà Nội đối với tôi mang đậm nét của sự hấp dẫn và bình yên, vì tôi là một nhà báo và cũng là một họa sĩ yêu sự chộn rộn, hối hả của Hà Nội những ngày đầu Hè, suốt mùa Thu, qua Đông và ở lại với những ngày đầu mùa Xuân.

Nhà báo với bốn mùa ở Hà Nội

Tôi không phải là người của Hà Nội. Sinh trưởng ở miền Nam, xa quê hương đã 26 năm. Do đó, Hà Nội xưa cũ chỉ là một khái niệm trong những áng thơ, văn trước khi tiếp cận thực tế. Hình ảnh Hà Nội trong tôi trước đó, nếu có, cũng qua hình ảnh "cổ điển" như trong văn chương của Tự lực văn đoàn, của Tô Hoài, Nguyễn Tuân, Vũ Bằng,... hay trong âm nhạc của Văn Cao, Phạm Duy, Dương Thiệu Tước, Đoàn Chuẩn-Từ Linh. Rồi công việc làm báo Việt ngữ ở cộng đồng Việt ở Hoa Kỳ đã cho tôi cơ hội về Việt Nam nhiều chuyến để đưa tin sự kiện về hiện tình đất nước, tôi đã về sống và làm việc ở Hà Nội.

Gần 10 chuyến đi - về giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong mấy năm gần đây đã cho tôi đủ thời gian để sống với Hà Nội bằng tất cả tình yêu mến và thân ái như một người con trở về nhà mình. Những chuyến đi tác nghiệp báo chí ở các vùng cao miền Tây Bắc, hay những miền xa tận Cà Mau,... sau đó, tôi cũng trở về Hà Nội như trở về nhà của mình với tình yêu và sự đam mê đắm say công việc báo chí của mình. Tôi có mặt ở Hà Nội từ dịp Hè để trải qua cái nóng bức oi ả đến trốn đi đâu cũng thấy nóng. Tôi cũng tận hưởng vẻ đẹp đến mê mẩn của mùa Thu Hà Nội mà không bút mực nào nói hết được. Và mùa Đông - cái rét buốt của Hà Nội cũng làm cho con người muốn gần nhau, chen vai trong những quán ngon suốt ngày đông đảo người vào ra. Rồi mùa Xuân đã về với Hà Nội với những ngày đẹp óng ả trong nắng vàng. Tôi đã có dịp tiếp cận bốn mùa với Hà Nội trong con mắt quan sát của nhà báo sống xa quê. Thấy cái gì cũng mới lạ. Nghe chuyện gì cũng muốn hỏi để biết.

Mỗi người sống ở Hà Nội hôm nay đều có những câu chuyện kể từ những vùng miền khác nhau tập trung về thủ đô. Đời sống dân sinh thật phong phú như ống kính vạn hoa nhiều màu sắc không lặp lại. Hàng mấy trăm cuộc trò chuyện, sự kiện được tôi ghi lại thành video clip phổ biến trên mạng vietweekly.com đã vẽ nên một phần bức tranh sinh động của Hà Nội hôm nay. Càng tìm hiểu về đời sống ở Hà Nội, tôi càng thấy tình yêu về con người Việt Nam có quá nhiều điều đáng yêu, đáng nói, mà nếu chỉ đứng bên ngoài nhìn vào sẽ không hiểu hết được.

Chuyện vẽ ở Hà Nội

Ngoài nghề báo, tôi còn mê vẽ. Trước đây, do bận rộn với nghiệp báo chí, không có nhiều dịp vẽ. Tôi cứ tự an ủi mình khi nào... về hưu, có thời gian sẽ đi vẽ. Rồi duyên với chuyện vẽ khởi sự từ ngày về Việt Nam sống và làm việc. Niềm đam mê vẽ như sống dậy mạnh mẽ hơn lúc nào hết trong tôi.

Có lẽ ở Hà Nội có nhiều cảnh đẹp, nhiều di tích nên ai có chút tâm hồn đều dễ bị rung cảm. Tôi cũng không loại trừ. Bất cứ ngày nào có thể, tôi thích lang thang các con phố ở Hà Nội. Phố cổ hay khu đô thị mới ở Hà Nội cũng đều kích thích tính sáng tạo trong tôi. Quán xá, xe máy, xe đạp, hàng rong, góc phố… như những đề tài bất tận cho những ký họa, ghi chép ngày càng nhiều trong các cuốn sổ tay, tập vẽ không lúc nào rời khỏi tôi.

Tuy nhiên, nếu chỉ vẽ như một người nhìn từ ngoài vào Hà Nội, cũng chưa đủ cho niềm say mê phải sống thực với Hà Nội của mình. Không có kinh nghiệm nào cho nhà báo tốt cho bằng hãy hòa mình vào, sống như một người ở Hà Nội. Tôi đã chọn công việc vẽ chân dung cho khách du lịch, khách nội địa trong suốt những tháng ngày ở Hà Nội. Những lúc không phải đi tác nghiệp báo chí, nơi tôi ưa ngồi vẽ chính là bờ Hồ Gươm, gần đền Ngọc Sơn, chỗ cây lộc vừng chín gốc. Nếu không bận đi xa làm báo, cứ từ 9 giờ sáng tới 6 giờ chiều, tôi sẽ ra ngồi ở đó để đón khách vẽ chân dung cho họ. Tôi có dịp tìm hiểu đời sống và cung cách làm việc của các đồng nghiệp. Họ là các bạn sinh viên mỹ thuật ngoài giờ kiếm thêm thu nhập vào cuối tuần. Những giảng viên trường nghệ thuật, thợ chụp ảnh cũng chọn nghề vẽ chân dung kiếm sống.

Hồ Gươm, nói không ngoa, nơi đây chính là một xã hội thu nhỏ với nhiều cảnh đời, nhiều câu chuyện thật đáng ghi nhận, kể hoài không hết. Cơ hội vẽ và phỏng vấn các mảnh đời đa dạng, phong phú đến từ mọi giới, mọi thành phần trong xã hội Việt Nam lẫn các du khách đến từ khắp nơi trên thế giới đã tạo cho tôi thêm nhiều kinh nghiệm tốt cho công việc báo chí lẫn nghề vẽ chân dung. Nhờ thế mà thời gian trôi đi rất nhanh với nhiều niềm vui hàng ngày được mang lại từ công việc đã khiến tôi như được lột xác thành một người khác đầy hăm hở, đam mê.

Niềm vui và hạnh phúc ở Việt Nam

Dù vẫn còn nhiều bỡ ngỡ với một số mặt ở Việt Nam, nhưng có thể nói, tôi đang có những ngày sống với thật nhiều niềm vui và hạnh phúc ở quê nhà.

Niềm vui mỗi ngày khi mở mắt ra cho tới cuối ngày là được làm điều mình yêu thích, có tác động tốt đến những người xung quanh. Nghề báo và họa sĩ tuy không có thu nhập cao, nhưng hạnh phúc đến từ sự ủng hộ, khuyến khích của độc giả, của khách hàng khi biết tôi trở về từ nửa vòng trái đất để sống và làm việc ở quê nhà. Đó là phần thưởng tinh thần đáng giá nhất. Nhiều độc giả đã tận tình giúp đỡ tôi bằng cách ra tận nơi tôi vẽ để ủng hộ những bức tranh ký họa chân dung. Nhiều thân hữu trên khắp miền đất nước nâng đỡ, động viên tinh thần bằng những chia sẻ tích cực qua trang mạng Facebook và vietweekly.com. Giới hữu trách của chính quyền Việt Nam trong các ngành từ ngoại giao, an ninh, báo chí đã tạo nhiều điều kiện tốt để tôi có cơ hội tiếp cận các sự kiện lớn diễn ra ở Hà Nội.

Còn gì vui và sung sướng hơn là sống trong sự ấm áp của tình thân đùm bọc lẫn nhau của những bạn bè xa gần. Vì thế, mặc dù xa gia đình nhỏ của mình ở Hoa Kỳ để về Việt Nam làm việc, tôi đã có một gia đình lớn là những người Việt Nam lúc nào cũng mở rộng vòng tay đón nhận sự trở về của một nhà báo với tấm lòng chân thành muốn làm một công việc khiêm nhường là bắc một nhịp cầu cảm thông giữa những người con khác - hãy trở về lại đất nước để tận mắt xem những đổi thay tốt đẹp đang diễn ra hàng ngày. Tôi lấy sự trải nghiệm của mình, để làm kinh nghiệm chia sẻ với những người khác. Để họ thấy và tin.

Bút ký của Etcetera Nguyễn (Báo Việt Weekly- Hoa Kỳ)