Đảng, Nhà nước luôn quan tâm chăm lo cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

Năm 2023, Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng chú ý nào trong công tác người Việt Nam ở nước ngoài, thưa ông?

Ông Mai Phan Dũng: Năm qua, Ủy ban Nhà nước về NVNONN đã trình Chính phủ Đề án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới”. Đề án đã được Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang ký quyết định phê duyệt ngày 10/11/2023. Việc triển khai Đề án được hy vọng sẽ tạo cú hích mới trong công tác phát huy nguồn lực của kiều bào đóng góp cho sự phát triển của đất nước. 

Trong công tác đại đoàn kết, vận động người Việt Nam ở nước ngoài, các hoạt động thường niên do Ủy ban tổ chức thường xuyên được đổi mới về nội dung và hình thức, đáp ứng được nguyện vọng và thu hút sự tham gia của đông đảo kiều bào. Nổi bật như chương trình Xuân quê hương với quy mô hơn 1.000 người tham dự, bao gồm các hoạt động phong phú mang tính truyền thống, hoạt động tri ân, trong đó kiều bào có cơ hội gặp gỡ lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc. Hoạt động đoàn kiều bào thăm huyện đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1 với sự tham gia của khoảng 40-50 kiều bào từ khắp nơi trên thế giới, tạo điều kiện cho bà con kiều bào được hiểu thêm về tình hình biển, đảo Tổ quốc; tổ chức cho đoàn kiều bào tham dự lễ Giỗ Tổ Hùng Vương giúp bà con kiều bào hiểu hơn nguồn cội dân tộc, cập nhật tình hình phát triển của đất nước. Hay trại hè Việt Nam dành cho thanh niên, sinh viên kiều bào quy tụ khoảng 100 kiều bào trẻ với nhiều hoạt động kết hợp hài hòa các yếu tố giáo dục chính trị, lịch sử, truyền thống, văn hóa, du lịch và trau dồi tiếng Việt, trải dài trên cả ba miền Bắc-Trung-Nam. 

Năm 2023, công tác bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, giữ gìn tiếng Việt cũng được chú trọng đẩy mạnh. Ủy ban phối hợp với các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, cộng đồng kiều bào tổ chức thành công các hoạt động trong khuôn khổ ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng NVNONN, mở các lớp tập huấn giáo viên dạy tiếng Việt, thúc đẩy các chương trình dạy tiếng Việt... Công tác phát huy nguồn lực của NVNONN có nhiều chuyển biến với việc Ủy ban đã tích cực sáng kiến, chủ trì, phối hợp tổ chức chuỗi các sự kiện nhằm kết nối, thu hút nguồn lực doanh nhân, trí thức NVNONN đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước…

Bên cạnh đó, công tác hỗ trợ cộng đồng NVNONN củng cố địa vị pháp lý, ổn định cuộc sống ở sở tại được triển khai tích cực, kịp thời, thể hiện rõ hơn tình cảm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho cộng đồng NVNONN như công tác hỗ trợ người gốc Việt tại Campuchia nâng cao địa vị pháp lý, hội nhập và ổn định cuộc sống ở sở tại; hỗ trợ Hội Phụ nữ tại Hungary tổ chức “Diễn đàn Phụ nữ Việt Nam tại châu Âu” tại Hungary; hỗ trợ tổ chức Đại hội lần thứ Nhất Liên hiệp hội Phụ nữ Việt Nam tại châu Âu được tổ chức tại Séc… Ngoài ra, Ủy ban cũng phối hợp với các cơ quan liên quan kiến nghị, tham mưu việc sửa đổi, bổ sung một số chính sách đối với NVNONN, nhằm đáp ứng những nguyện vọng chính đáng của bà con.

Ông có thể cho biết về tình hình cộng đồng NVNONN cũng như đóng góp của bà con trong việc tham gia xây dựng đất nước, giữ gìn văn hóa, bản sắc dân tộc?

Ông Mai Phan Dũng: Cộng đồng NVNONN đang đứng trước những thay đổi to lớn, ngày càng đông hơn về số lượng, đa dạng hơn về thành phần, thành đạt hơn trong xã hội sở tại và ngày càng ý thức hơn về các vấn đề liên quan đến sự tồn tại và phát triển của cộng đồng. Tuy điều kiện sống ở mỗi địa bàn khác nhau nhưng NVNONN đều có nguyện vọng chung là ổn định cuộc sống, hoà nhập và thành đạt trong xã hội sở tại, đồng thời tiếp tục củng cố và phát triển cộng đồng, giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, duy trì tiếng Việt và đẩy mạnh các hoạt động hướng về cội nguồn.

Thời gian qua, nhờ công tác thu hút nguồn lực kết hợp hiệu quả với công tác đại đoàn kết dân tộc, ngày càng nhiều kiều bào tham gia đóng góp nguồn lực kinh tế, nguồn lực tri thức và nguồn lực “mềm” cho đất nước. Kiều bào đã tích cực tổ chức, tham gia, hỗ trợ các hoạt động giới thiệu, quảng bá văn hóa truyền thống Việt Nam đến với cộng đồng và bạn bè quốc tế, góp phần quan trọng vào bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống, lịch sử của Việt Nam trong cộng đồng NVNONN và bạn bè quốc tế. Năm 2023, có hai sự kiện quan trọng thể hiện nỗ lực của kiều bào và kết quả trong công tác giữ gìn bản sắc dân tộc, chính là việc cộng đồng người Việt Nam tại Slovakia được công nhận là dân tộc thiểu số thứ 14 ở sở tại và việc khai trương Phố Việt Nam đầu tiên trên thế giới tại Udon Thani, Thái Lan.

Đóng góp của kiều bào cũng thể hiện rõ qua nguồn kiều hối về nước liên tục tăng bất chấp những tác động của đại dịch Covid-19 và những biến động của tình hình thế giới. Kiều hối năm 2022 đạt 19 tỷ USD, tăng 5% so với cùng kỳ, đưa Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia trên thế giới về nhận kiều hối. Dự đoán nguồn kiều hối năm 2023 cũng sẽ tiếp tục tăng so với năm 2023.

Ngoài ra kiều bào ngày càng có nhiều hoạt động thiết thực đóng góp vào công cuộc bảo vệ chủ quyền, biển đảo của đất nước như tổ chức các hoạt động hướng về biển đảo Tổ quốc, thành lập các Câu lạc bộ vì Trường Sa - Hoàng Sa ở nhiều quốc gia như Pháp, Đức, Czech, Hungary, Ba Lan...

Xin ông cho biết những hoạt động trọng tâm của Ủy ban trong thời gian tới nhằm phát huy vai trò của kiều bào trong tình hình mới?

Ông Mai Phan Dũng: Năm 2024, công tác về NVNONN sẽ tiếp tục được triển khai mạnh mẽ và toàn diện hơn theo yêu cầu của Nghị quyết Đại hội Đảng XIII, Kết luận 12 của Bộ Chính trị, thể hiện rõ nét hơn tình cảm và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho cộng đồng NVNONN, trong đó tập trung vào những vấn đề sau:

Thứ nhất, tiếp tục nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong việc triển khai công tác đại đoàn kết, vận động NVNONN đúng với tinh thần xuyên suốt “cộng đồng NVNONN là bộ phận không tách rời và là nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam”. 

Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách thủ tục hành chính liên quan đến các vấn đề thiết thân của NVNONN để tạo điều kiện thuận lợi cho bà con ta ở nước ngoài gắn kết chặt chẽ hơn với quê hương, đóng góp cho sự phát triển của đất nước. 

Thứ ba, đẩy mạnh công tác huy động nguồn lực NVNONN đóng góp cho đất nước, trong đó chú trọng hoàn thiện cơ chế tiếp nhận, xử lý, phản hồi, vận dụng và phát huy hiệu quả các sáng kiến, ý kiến đóng góp của các chuyên gia, đội ngũ trí thức, cộng đồng doanh nhân NVNONN. 

Thứ tư, tiếp tục triển khai các biện pháp tổng thể hỗ trợ đồng bào, nhất là ở những địa bàn khó khăn, có địa vị pháp lý vững chắc, ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế, tuân thủ pháp luật và hội nhập thuận lợi vào xã hội sở tại. 

Thứ năm, tăng cường và đa dạng hoá các hoạt động hỗ trợ NVNONN giữ gìn tiếng Việt và phát huy bản sắc văn hoá, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng hình ảnh đẹp về con người và đất nước Việt Nam với bạn bè quốc tế. 

Cuối cùng, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức và tư duy của công tác thông tin đối với kiều bào, đáp ứng nhu cầu của bà con ta ở nước ngoài; phát huy hiệu quả các kênh truyền thông của kiều bào, kịp thời phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các lực lượng phản động, thù địch.

Nhân dịp Tết Nguyên đán sắp tới, ông có thể gửi lời chúc Tết tới bà con kiều bào?

Ông Mai Phan Dũng: Ủy ban Nhà nước về NVNONN trân trọng cảm ơn sự đóng góp quý báu của bà con đối với quê hương, đất nước trong suốt thời gian qua. Tôi cũng xin chia sẻ với những khó khăn mà cộng đồng ta ở nước ngoài đang gặp phải, nhất là cộng đồng đang trong vùng chiến sự hay những nơi mà địa vị pháp lý của bà con còn cần được tiếp tục củng cố.

Thời gian tới, Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về NVNONN sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong và ngoài nước nhằm chăm lo, hỗ trợ bà con có địa vị pháp lý vững chắc và cuộc sống ngày càng ổn định, phát triển, hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để kiều bào gắn bó với quê hương, đất nước.

Tôi tin tưởng rằng, cộng đồng 6 triệu đồng bào ta ở nước ngoài sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đoàn kết một lòng, sát cánh bên nhau, chung tay xây dựng cộng đồng ngày càng lớn mạnh, góp phần đưa đất nước ta trở thành một quốc gia hùng cường, thịnh vượng, sánh vai với các cường quốc trên thế giới.

Thay mặt Bộ Ngoại giao, Ủy ban Nhà nước về NVNONN, kính chúc toàn thể kiều bào ta ở nước ngoài và gia đình một năm mới sức khỏe, hạnh phúc, an khang, thịnh vượng.

Xin trân trọng cảm ơn và kính chúc ông một năm mới với nhiều thành công, hạnh phúc!

(Bài trả lời phóng vấn đẫ được đăng tải trên https://baophunuthudo.vn ngày 5/2/2024)